«Τελευταία μου χρονιά στον ΠΑΟΚ»!
SHARE:
Τρία χρόνια μετά την τελευταία, μεγάλη, συνέντευξη του σε Μέσο Ενημέρωσης ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΚΑΕ ΠΑΟΚ, Μπάνε Πρέλεβιτς, μιλάει για όλους και για όλα στο SDNA σε μια συνέντευξη που αξίζει κάθε γραμμή της να διαβαστεί, ειδικότερα από τους φίλους του ΠΑΟΚ. Διότι ο Μπάνε αναλύει μπασκετικά κάθε κίνηση, εξηγεί τα πάντα για το παρελθόν και το μέλλον και δίνει απαντήσεις σε όλα τα καυτά ερωτήματα που ταλαιπωρούν τον «Δικέφαλο του Βορρά».
Από τη συνέντευξη γίνεται κατανοητό ότι ο ΠΑΟΚ σε αυτή τη μορφή που διοικείται σήμερα δεν έχει μέλλον. Και ως εκ τούτου με πρωτεργάτη τον Πρέλεβιτς ξεκινάει η επιχείρηση ανεύρεσης ιδιοκτήτη με πρώτη ελπίδα ο «ευεργέτης Ιβάν» να μπει γερά στο μπάσκετ και να κάνει τον ΠΑΟΚ παντοδύναμο!
«Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, άντε και ΑΕΚ, και κάπου εκεί σταματάει το σημερινό ελληνικό μπάσκετ» είναι αυτό, που λένε οι πολλοί. Δεν είναι, όμως, έτσι ακριβώς τα πράγματα. Και πως να είναι όταν υπάρχουν τεράστια ονόματα, όπως του ΠΑΟΚ, του Αρη και του Πανιωνίου, νέες δυνάμεις, όπως ο Προμηθέας, το Λαύριο και η Κύμη, και πάει λέγοντας, χωρίς να θέλουμε να υποτιμήσουμε τις υπόλοιπες ομάδες. Κάθε άλλο.
Το θέμα είναι μιας και το ζητούμενό μας στη προκειμένη περίπτωση είναι ο ΠΑΟΚ ότι θαύματα στη σημερινή εποχή δεν γίνονται. Μεγάλα θαύματα τουλάχιστον. Οταν ήταν παίκτης ο Μπάνε Πρέλεβιτς έκανε τα δικά του θαύματα στο παρκέ. Με το τεράστιο του ταλέντο και το περίεργο του σουτ έφθασε τον αγαπημένο του «Δικέφαλο του Βορρά» πολύ ψηλά. Πρέλεβιτς και ΠΑΟΚ ε; Μία σχέση ζωής. Πως όχι άλλωστε, από την στιγμή, που ο 52χρονος σήμερα Μπάνε έχει περάσει σχεδόν από όλα τα πόστα της αγαπημένης του ομάδας. Ηταν και προπονητής, και τζένεραλ μάνατζερ. Εννοείται ότι είναι πάντα οπαδός της, αυτό δεν θα πάψει να ισχύει ποτέ. Τα τελευταία χρόνια έχει, όμως, την πιο δύσκολη αποστολή, από την στιγμή, που ηγείται της διοίκησης Πρωτοδικείου, που έχει ο ΠΑΟΚ. Με μεγάλο κόπο, άφθονο ιδρώτα, ατελείωτα ξενύχτια η ΚΑΕ έχει φθάσει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο από το μαύρο χάλι, στο οποίο βρισκόταν. Τα χρέη έχουν ρυθμιστεί, οι πληρωμές γίνονται έστω και με μικρή καθυστέρηση, ο δρόμος για να έρθει ένας μεγάλος επιχειρηματίας να αναλάβει είναι ανοιχτός.
Οπως αποκάλυψε στο SDNA ο Πρέλεβιτς αυτή είναι η τελευταία του χρονιά στον ΠΑΟΚ. Το επόμενο καλοκαίρι δεν θα είναι εκεί. Και ευχή του δεν είναι άλλη από το να αναλάβει ένας τεράστιος επιχειρηματίας. 'Η μάλλον να αναλάβει ο Ιβάν Σαββίδης. Αυτό είναι το όνειρό του. «Αυτός είναι μονόδρομος. Η λύση είναι δίπλα μας», όπως τόνισε πολλές φορές κατά την διάρκεια της συνομιλίας μας.
Προσδεθείτε και απολαύστε τον «τίγρη» του ΠΑΟΚ στη μεγαλύτερη ίσως συνέντευξη που έδωσε ποτέ...
- Μπάνε, θα ξεκινήσουμε από τα δύσκολα. Ποιο είναι το μέλλον του ΠΑΟΚ με τη σημερινή κατάσταση;
«Με τη σημερινή κατάσταση, με το μοντέλο της διοίκησης Πρωτοδικείου, δεν υπάρχει μέλλον. Εκφράζω τις προσωπικές μου απόψεις, που βγαίνουν αποκλειστικά από την εμπειρία. Ετσι κι αλλιώς η διοίκηση στον αθλητισμό είναι θέμα εμπειρίας. Δεν έχουν ιδρύσει μάθημα στο Πανεπιστήμιο για διοίκηση αθλητικών ομάδων. Και μπορώ να κάνω και ανάλυση για ποιο λόγο το λέω. Οι ομάδες πλέον οργανώνονται στα επιχειρηματικά επίπεδα. Πρώτα οργανώνουν την ανώνυμη εταιρεία και μετά οργανώνουν την ομάδα, γιατί χωρίς ισχυρή εταιρεία, δεν μπορεί να υπάρχει ομάδα. Και εδώ μπορώ να δώσω ένα παράδειγμα, που βγαίνει πάλι από την εμπειρία. Κάκιστη αγωνιστική χρονιά, ενώ έχεις ισχυρή διοίκηση, θα την καλύψεις. Καλύτερη αγωνιστική χρονιά, ενώ δεν έχεις ισχυρή ανώνυμη εταιρεία, θα καταστραφείς. Αυτή την στιγμή ο ΠΑΟΚ έχει φτάσει σε ένα σημείο, που δεν μπορεί να υποστηρίξει τα πράγματα, που απαιτούνται σε υψηλό επίπεδο, με την διοίκηση Πρωτοδικείου, που υπάρχει. Για να τα καταφέρει, τι πρέπει να γίνει; Πρέπει να αποκτήσει ιδιοκτήτη, ο ιδιοκτήτης να κάνει αναβάθμιση της οργάνωσης, να κάνει ένα πρόγραμμα τετραετίας-πενταετίας, να μην βιάζεται, γιατί όποιος πιστεύει ότι θα φέρει άμεσα αποτελέσματα, θα ξοδέψει περισσότερα χρήματα και δεν θα πετύχει τίποτα. Πρέπει ο νέος ιδιοκτήτης να επενδύσει πολύ σε ανθρώπινο δυναμικό, όσον αφορά στην ανώνυμη εταιρεία, να δημιουργήσει καινούρια τμήματα ticketing, να δημιουργήσει νέο τμήμα marketing. Ολα αυτά χρειάζονται ανθρώπινο δυναμικό. Αυτή τη στιγμή καμμία διοίκηση Πρωτοδικείου δεν μπορεί να προσφέρει αυτά τα πράγματα. Γιατί είναι Ερασιτέχνης. Οι ομάδες απαιτούν πλέον επαγγελματίες για να έχουν μέλλον».
- Πόσα χρόνια είναι ο ΠΑΟΚ με διοίκηση Πρωτοδικείου;
«Εγώ είμαι 7. Μπορεί καμμιά δεκαριά χρόνια συνολικά. Τότε, όμως, ήταν ανάγκη. Και σήμερα είναι ανάγκη, αλλά πλέον είναι το κατάλληλο τάιμινγκ για να αλλάξει αυτό το πράγμα. Και δεν έχει σχέση μαζί μου. Εγώ θέλω να δηλώσω ότι είναι η τελευταία χρονιά, που ασχολούμαι με την ομάδα. Θέλω να αφιερώσω την χρονιά, που έρχεται, στο να δοθεί λύση και να έχει μέλλον ο ΠΑΟΚ. Και το μέλλον δεν είναι μόνο αγωνιστικό. Είναι πρώτα και πάνω από όλα ισχυρή ανώνυμη εταιρεία, που να μπορεί να υποστηρίξει μετά το αγωνιστικό κομμάτι».
- Θεωρείς ότι με αυτό το μοντέλο, που έχετε, έφθασε το ταβάνι του ο ΠΑΟΚ;
«Δεν έφθασε το ταβάνι. Εχει τρυπήσει το ταβάνι του».
- Το λες λόγω της 3ης θέσης, που κατέκτησε η ομάδα στο πρωτάθλημα;
«Όχι, καμμία σχέση. Η εταιρεία, όπως είναι τώρα, δεν μπορεί άλλο. Αυτά, που απαιτούνται πλέον από την αγορά, από τον επαγγελματικό αθλητισμό, δεν μπορούμε να τα υποστηρίξουμε. Οι απαιτήσεις είναι τεράστιες. Να δώσω ένα παράδειγμα; Την δεκαετία του ‘80 και του ‘90 πόσοι προπονητές έκαναν παράλληλα και άλλη δουλειά; Υπάρχει σήμερα προπονητής, που να μπορεί να κάνει και άλλη δουλειά; Οχι βέβαια. Δεν γίνεται. Η δουλειά στο μπάσκετ είναι πλέον σύνθετη».
- Ερχεται ο υποψήφιος αγοραστής. Τι ΠΑΟΚ θα βρει;
«Η εταιρεία έχει βγει από τον κίνδυνο πτώχευσης. Δεν έχει κανένα δικαστήριο, δεν υπάρχει απόφαση BAT. Δεν υπάρχει κανένας, που να κυνηγάει την ομάδα. Ολες της οι υποχρεώσεις προς το Δημόσιο, προς τους προμηθευτές και κάποιους παίκτες είναι υπό απόλυτο έλεγχο. Δεν πρέπει να πληρωθούν άμεσα. Ολα είναι ρυθμισμένα, τακτοποιημένα».
- Υπάρχουν όμως χρέη, έτσι δεν είναι;
«Υπάρχει κάποια ανώνυμη εταιρεία σήμερα, που δεν έχει υποχρεώσεις; Εγώ αυτά πλέον δεν τα λέω χρέη. Είναι υποχρεώσεις. Χρέος έχουμε, όταν είσαι με το μαχαίρι στο λαιμό. Αυτά, δηλαδή, που περάσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Αυτά πλέον, όμως, δεν υπάρχουν. Υπάρχουν υποχρεώσεις, που τις συζητάς, που τις ρυθμίζεις, που πληρώνεις. Μία λειτουργία, δηλαδή, όπως συμβαίνει σε κάθε ανώνυμη εταιρεία. Απλά το πρόβλημα της αθλητικής ανώνυμης εταιρείας, ειδικά έτσι, όπως είναι ο ΠΑΟΚ, είναι ότι τα έσοδα είναι συγκεκριμένα, αλλά τα έξοδα μεγαλώνουν. Και αυτό γίνεται, γιατί πολλές ομάδες πλέον στην Ελλάδα έχουν ισχυρούς ιδιοκτήτες και ο κάθε ιδιοκτήτης ορίζει την πολιτική του. Αναγκαστικά και εμείς ακολουθούμε την αγορά, παρότι δεν έχουμε τις ίδιες βάσεις. Ενας παίκτης π.χ. που πριν από 4 χρόνια έπαιζε για 30.000 ευρώ, τώρα παίζει για 80.000 ευρώ. Ιδιος παίκτης είναι».
- Υπάρχουν άνθρωποι στο υψηλό οικονομικό επίπεδο, που μπορούν να ενδιαφερθούν;
«Εγώ πιστεύω ότι θα υπάρχουν. Αλλά εγώ έχω συγκεκριμένο μοντέλο στο μυαλό μου».
- Υπάρχει μία εικόνα για τα χρέη του ΠΑΟΚ;
«Δεν μου αρέσει να μιλάω για νούμερα. Αλλά σαφώς και υπάρχει εικόνα. Οποιος θέλει άλλωστε να μάθει, είναι εύκολο. Υπάρχουν ισολογισμοί, είναι γνωστά σε όλους αυτά. Δεν φοβίζουν. Και την ομάδα του ΠΑΟΚ, δεν μπορεί να την αναλάβει κάποιος απλός επιχειρηματίας. Πρέπει να έχει οικονομική δυνατότητα, γιατί μετά πρέπει να δώσει και ένα αγωνιστικό όραμα. Πρέπει να είναι διατεθειμένος να δαπανήσει χρήματα στην αρχή και εφόσον το οργανώσει το τμήμα πολύ καλά, από κει και πέρα είναι η ικανότητα η δικιά του για το πως θα εξελιχθεί το πράγμα».
- Σε σχέση με όταν ανέλαβες, πως είναι τώρα το χρέος;
«Είναι αρκετά μικρότερο. Παραπάνω από 50% έχει τακτοποιηθεί. Ισως και 60%. Βεβαίως, δεν ξέρω πως να υπολογίσω την οικονομική βοήθεια, που μας έδωσε ο κύριος Σαββίδης. Γιατί η αλήθεια είναι ότι χωρίς τον κύριο Σαββίδη, νόμπελ οικονομίας να είχες πάρει, δεν έβγαινε η ιστορία. Δεν έβγαινε με τίποτα. Ο,τι και να έκανες, δεν θα καταφέρναμε τίποτα. Είχαμε ένα τεράστιο χρέος, είχαμε λίγα έσοδα και χρειαζόσουν τριπλάσια έσοδα. Εγώ προσωπικά θα είμαι αιώνια ευγνώμων στον κύριο Σαββίδη για αυτά, που έχει κάνει για μας. Και μάλιστα χωρίς να είναι δική του η εταιρεία. Χωρίς να έχει ούτε μία μετοχή. Είμαστε τόσο τυχεροί, που εμφανίστηκε αυτός ο άνθρωπος. Είναι κάτι, που δεν μπορεί να μετρηθεί».
- Θέλω να σε ρωτήσω κάτι συνδυάζοντας και το αγωνιστικό μέρος. Μέχρι πρότινος είχες έναν πολύ ισχυρό οικονομικά αντίπαλο, την ΑΕΚ. Φέτος βρέθηκε κι άλλη ομάδα με μεγαλύτερες οικονομικές δυνατότητες από τον ΠΑΟΚ, ο Προμηθέας. Ακούγεται λίγο οξύμωρο ότι φεύγει ένας διεθνής παίκτης από τον ΠΑΟΚ, ο Κατσίβελης, για να πάει στον Προμηθέα. Υπήρχε κι άλλος παίκτης, που είχε πρόταση, ο Μαργαρίτης. Σε προβληματίζει αυτό; Ο ΠΑΟΚτσήδικος εγωισμός σου το ανέχεται;
«Κοίτα, όταν άρχισα να ασχολούμαι με την ομάδα, επειδή ήξερα το σωματείο, ήξερα τι πρέπει να αποβάλλω από τον εαυτό μου. Αυτό είναι ο εγωισμός. Άλλο τι θέλω εγώ, άλλο τι μπορούμε να κάνουμε, γιατί αν κάνουμε αυτά που θέλουμε αγωνιστικά, η ημερομηνία λήξης έρχεται μετά από τρεις μήνες. Άρα, πάντα, οι σκέψεις μου και ο τρόπος που λειτουργούσα ήταν με βάση τι είναι καλό για την ομάδα. Τι μπορούμε να κάνουμε οικονομικά και ό,τι περισσότερο μπορούμε αγωνιστικά. Αυτό βοηθούσε το 2011, το 2012, το 2013. Μπορούσαμε να προσελκύσουμε παίκτες, λέγοντας: "Έλα στον ΠΑΟΚ". Η Ελλάδα ήταν σε βαθιά οικονομική κρίση. Δεν υπήρχαν χρήματα. Μπορούσαμε να το κάνουμε. Πλέον, που εμφανίζονται κι άλλες ομάδες κι άλλοι ιδιοκτήτες, εγώ πιστεύω ότι σε δύο χρόνια δεν θα μπορούμε να κρατήσουμε κανέναν Έλληνα παίκτη. Δεν μιλάω για τους ξένους. Η ξένη αγορά είναι άλλη, αλλιώς λειτουργεί. Στο τέλος της ημέρας θα είναι τι δίνεις, τι προσφέρεις οικονομικά. Και δεν είναι μόνο ο Προμηθέας, που κάνει σοβαρή δουλειά. Ο ιδιοκτήτης του αγαπάει το μπάσκετ. Επενδύει το χρόνο και τα χρήματά του. Το χρηματοδοτεί μάλλον, γιατί η λέξη επένδυση είναι περίεργη στον αθλητισμό. Εμφανίζονται κι άλλες ομάδες. Ο Μαργαρίτης φέτος είχε τρεις προτάσεις, όχι μόνο από τον Προμηθέα. Είχε κι άλλες δύο προτάσεις, που αν τις ακούσεις... Προς τιμήν του το παιδί έμεινε στην ομάδα. Είναι μία από τις δυσκολίες, που θα παρουσιαστούν. Είναι δεδομένο. Αυτή τη στιγμή είμαι εδώ για να προβλέψω τα πράγματα. Ξέρεις ποια είναι καλύτερη επιστήμη από την ιατρική; Η πρόβλεψη. Αν φτάσεις στην ιατρική, έχεις τελειώσει. Για να φτάσουμε να θέλουμε γιατρό να μας φτιάξει, δεν πάμε καλά. Η πρόβλεψη είναι το θέμα. Η διοίκηση Πρωτοδικείου πλέον δεν μπορεί να προσφέρει. Δεν μπορεί. Πολύ γρήγορα θα έρθει η ώρα, που δεν θα μπορείς να κρατήσεις κανέναν. Και η τεχνογνωσία σε βοηθάει μέχρι ένα σημείο».
- Ο ΠΑΟΚ αυτό «πουλάει» τώρα, την τεχνογνωσία. Μπορεί να βοηθήσει έναν παίκτη να πάρει μια αξία παραπάνω. Την επόμενη χρονιά, όμως, θα πάρει άλλο συμβόλαιο, όπως ο Κατσίβελης, που λέγαμε πριν...
«Συμφωνώ. Η τεχνογνωσία θα σε βοηθήσει μέχρι ένα σημείο».
- Πόσο θα τους «κοροϊδέψεις» μπασκετικά, έτσι;
«Πόσο; Πόσο; Εδώ και χρόνια το κάνουμε. Όμως, τα πράγματα αλλάζουν. Βελτιώνονται και οργανώνονται οι ομάδες. Αποκτούν και εκείνες τεχνογνωσία. Έχουν πλέον επαγγελματίες που δουλεύουν. Οι θέσεις είναι άκρως επαγγελματικές. Αν εσύ ξοδεύεις την ημέρα 10-12 ώρες στο μπάσκετ, θα βελτιώνεσαι. Θα παρακολουθείς την παγκόσμια αγορά, τα παγκόσμια γεγονότα. Θα μαθαίνεις, θα τα προσαρμόζεις στην ομάδα σου. Όλα αυτά τα κάνει ένας επαγγελματίας. Αυτός που έχει άλλη δουλειά και έρχεται στην ομάδα όποτε μπορεί, δεν μπορεί να τα προσφέρει αυτά. Είναι πολύ απλό».
- Επόμενο βήμα για τον ΠΑΟΚ, με βάση αυτά που βλέπεις σήμερα, αλλά και τις δυσκολίες που υπάρχουν, ποιο μπορεί να είναι;
«Έτσι όπως είναι σήμερα; Να κάνει αυτό που κάνει όλα τα χρόνια».
- Να βγάλει από την μύγα ξίγκι;
«Ακριβώς. Να ψάχνει απίστευτες value for money λύσεις. Δεν βγαίνουν και κάθε χρόνο, είναι αδύνατο. Σε ένα από τα σεμινάρια που έχω παρακολουθήσει ήταν ένας παράγοντας της Γιουβέντους, πριν από πέντε - έξι χρόνια. Είπε ο άνθρωπος: "Υπολογίζουμε πως μέσα σε τέσσερα χρόνια, μία χρονιά θα είναι καταστροφική". Δεν μπορούν να σου βγαίνουν πάντα τα πράγματα όπως θέλεις. Υπάρχουν τόσα πράγματα αγωνιστικά, που δεν μπορείς να τα ελέγχεις πάντα. Είναι αδύνατον να σου βγαίνουν. Και παίζουν και οι άλλοι. Είναι αυτό που στην Ελλάδα εμείς το έχουμε ξεχάσει εδώ και χρόνια. Οτι και ο άλλος παίζει, προσπαθεί, έχει ομάδα, έχει παίκτες, κάνει προπόνηση, έχει στελέχη. Εμείς είμαστε λες και παίζουμε μόνοι μας και πρέπει να κερδίζουμε πάντα».
- Υπάρχει μία λογική: «ΠΑΟΚ είσαι». Ξέρεις τώρα...
«Άμα θέλεις, μπορώ να σου περιγράψω τις δυσκολίες που είχα από την πρώτη μέρα. Ήταν τρία "δεν". Το πρώτο πράγμα είναι ότι παρουσιάζεις μια καινοτόμα ιδέα, μια αλλαγή νοοτροπίας που είναι απαραίτητη. Όλοι λένε πως: "συμφωνούμε, αλλά, στην Ελλάδα δεν γίνεται". Το ξεπερνάς ότι στην Ελλάδα δεν γίνεται. Έρχεται δεύτερο εμπόδιο: "στη Θεσσαλονίκη δεν γίνεται. Έχεις δίκιο σε όλα. Σε ό,τι λες έχεις δίκιο, έτσι πρέπει να πάει, αλλά στη Θεσσαλονίκη δεν γίνεται αυτό το πράγμα". Και το τρίτο και μεγαλύτερο εμπόδιο; «Ρε παιδιά, έχετε δίκιο, στον ΠΑΟΚ δεν γίνονται αυτά". Όλα αυτά, όμως, για να πας σε άλλο επίπεδο, πρέπει να τα ξεπεράσεις. Είναι θέμα αλλαγής νοοτροπίας. Υπάρχουν κι άλλοι. Δεν είσαι μόνος σου».
- Ποιο είναι το πιο δύσκολο; Να είσαι παίκτης, προπονητής ή πρόεδρος;
«Πρόεδρος, έτσι όπως είναι η κατάσταση. Γιατί στην ουσία πρέπει όλους αυτούς να τους βάλεις σε ένα σκεπτικό, που είναι καλό για την ομάδα. Οι παίκτες είναι παίκτες. Υπάρχουν προπονητές, που λένε: "εγώ θέλω να πάω καλά. Δεν με ενδιαφέρει πόσο κοστίζει". Αν εσύ ως προπονητής, μου βγεις τρίτος, με ομάδα πέντε εκατομμυρίων ευρώ, δεν έχεις κάνει τίποτα στην ουσία. Με έχεις καταστρέψει. Εσύ θα κάνεις την καριέρα σου, το επόμενο βήμα, θα αρχίζεις να παίρνεις καλύτερα χρήματα, αλλά εμένα θα με έχεις καταστρέψει. Ο καινούργιος προπονητής μπήκε αμέσως στο κλίμα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Στο δικό μας το κλίμα δεν είναι εύκολο να μπεις. Δεν είναι εύκολο να έρθει ο προπονητής να σου πει: "αυτός είναι παικταράς, θέλει 100.000 δολάρια" και να του πεις: "είσαι τρελός;". "Όχι θα τον κλείσουμε με 100", "Ρε είσαι τρελός; Εμείς του δίνουμε 88", "Τότε τον κλείνω με 92", "Μα δεν γίνεται"».
- Σε αυτή την κατάσταση είναι ο ΠΑΟΚ; Γιατί ακόμα και τώρα ο κόσμος δεν το καταλαβαίνει.
«Σε αυτή την κατάσταση είναι. Ακόμα και τώρα διαπραγματευόμαστε κάθε πεντοχίλιαρο, ό,τι μπορούμε. Και μετά ανάλογα κρίνεις. Και να έχεις απεριόριστα χρήματα, αυτός είναι ο σωστός τρόπος».
- Σε διοικητικό επίπεδο, αν μπούμε στη μηχανή του χρόνου και πάμε στο καλοκαίρι του 2019, έχεις πει ότι ο στόχος είναι ένας: να βρει ο ΠΑΟΚ επενδυτή ή ιδιοκτήτη.
«Ιδιοκτήτη. Όχι επενδυτή, είναι λάθος λέξη. Ο επενδυτής πρέπει να αποφασίσει πώς θα... χάσει τα χρήματά του. Να αποφασίσει πώς θα τα χάσει στην αρχή, να το οργανώσει καλά, για να είναι μικρότερη η χασούρα».
- Σε αγωνιστικό επίπεδο, τι θα ήθελες να έχει συμβεί στον ΠΑΟΚ μέχρι το καλοκαίρι του 2019, για να πεις ότι είσαι χαρούμενος;
«Η ομάδα να είναι ανταγωνιστική. Τι σημαίνει ανταγωνιστική; Να διεκδικεί νίκες σε όλα τα ματς. Το πού θα την πάει αυτό το πράγμα δεν το ξέρεις, εξαρτάται και από τους άλλους».
- Μπορεί να πει κάποιος ότι θα είχε στόχο να πάει στον τελικό του Κυπέλλου, αν τον ευνοούσε η κλήρωση, ας πούμε ή να πάει στο Final Four του Champions League.
«Δεν θέλω να βάλω στόχους, γιατί βάζω πίεση στην ομάδα. Αυτούς τους στόχους δεν θέλω να τους βάζω. Δεν πιστεύω πως είναι σωστό για την ομάδα. Δεν θέλω να βάλω πίεση στην ομάδα ποτέ, γιατί λίγες είναι οι ομάδες και οι λίγοι είναι οι άνθρωποι, που ξέρουν να διαχειριστούν την πίεση από την πρώτη μέρα της προετοιμασίας. Λυγίζουν μετά. Είμαι περισσότερο του σκεπτικού ότι θέλω να κάνω ένα σύνολο, να διεκδικώ τα πάντα και όπου με πάει, πάντα έχοντας στο μυαλό μου ότι όντως θέλω όχι μόνο να πάω στο Final Four του Champions League, αλλά να το κερδίσω κιόλας. Θέλω να κερδίσω το Κύπελλο, αλλά δεν θέλω να το περάσω αυτό στην ομάδα. Δεν το θεωρώ σωστό. Βάζεις ένα μεγάλο βάρος στους ώμους από την πρώτη μέρα. Κάποια στιγμή αρχίζει και σε λυγίζει».
- Υπήρξε έντονη κριτική πέρυσι για πολλές αποφάσεις της ομάδας. Θεωρείς πως η κριτική ήταν καλοπροαίρετη; Κακοπροαίρετη; Ή υπήρχε και πόλεμος συμφερόντων;
«Και καλοπροαίρετη κριτική υπήρξε και κακοπροαίρετη. Υπήρξε και πόλεμος συμφερόντων. Και τα τρία. Έχω πλέον τόση εμπειρία... Όπως καταλαβαίνω τον διαιτητή, αν έρχεται προκατειλημμένος ή αν κάνει ανθρώπινο λάθος, έτσι καταλαβαίνω και την κριτική. Αν είναι καλοπροαίρετη ή κακοπροαίρετη και πού παίζονται συμφέροντα. Σε αυτή την κριτική, που παίζονταν συμφέροντα, εμείς δεν ήμασταν έτοιμοι να απαντήσουμε. Δεν είχαμε ποτέ να αντιμετωπίσουμε κάτι. Τι είμαστε; Μια παρέα ανθρώπων, που έχουν την τρέλα τους. Ποια συμφέροντα; Αφού δεν υπάρχουν συμφέροντα. Επειδή μπλέχτηκαν διάφορα συμφέροντα, για εμένα καταλάθος, συνδύασαν κάποια πράγματα διαφορετικά, από το πώς είναι στην πραγματικότητα και δεν είχαμε τον μηχανισμό να το αντιμετωπίσουμε. Γι' αυτό και πήρε τόσο μεγάλο μέγεθος αυτό το πράγμα».
- Να σου κάνω μια δύσκολη ερώτηση; Ο ΠΑΟΚ είναι ένα τεράστιο μέγεθος, με πάρα πολύ κόσμο μέσα και έξω από την Ελλάδα. Στο μπάσκετ, όμως, δεν μπορεί να φέρει στο γήπεδο τον κόσμο που φέρνει ο Αρης.
«ΟΚ... Βεβαίως, η διαφορά είναι χίλια άτομα. Μην υπερβάλλουμε».
- Ναι, αλλά ο ΠΑΟΚ έχει περισσότερο κόσμο...
«Έχει περισσότερο. Εγώ βάζω την ευθύνη αποκλειστικά σε εμάς και σε όλους τους ανθρώπους, που έχουν ασχοληθεί διοικητικά με τις ομάδες. Γιατί; Δεν έχουμε επενδύσει ποτέ χρόνο να δημιουργήσουμε φιλάθλους. Να δημιουργήσουμε τη σχέση φίλαθλου - πελάτη. Και οι οπαδοί χρειάζονται. Είναι μέρος του σωματείου μας, σημαντικό μέρος και πρέπει να υπάρχουν. Όμως, εμείς ποτέ δεν δημιουργήσαμε αυτό το πράγμα. Θέλω να εκπαιδεύσω τους ανθρώπους, τις καινούργιες γενιές, τι είναι γήπεδο, τι είναι ο αθλητισμός, πώς συμπεριφερόμαστε στο γήπεδο, ότι παίζει και η άλλη ομάδα. Δεν έχουμε επενδύσει ποτέ σε αυτό το πράγμα, με αποτέλεσμα πλέον να έχεις μία νοοτροπία: "πάω για πρωτάθλημα, έρχομαι στο γήπεδο". Αυτό το μοντέλο αν πας και το παρουσιάσεις παγκοσμίως, θα σου πουν ότι είσαι αποτυχημένος, γιατί καμία ομάδα δεν μπορεί να κερδίζει πάντα. Άρα, η προσέγγισή σου προς τους φιλάθλους θα πρέπει να είναι εντελώς διαφορετική. Δεν πουλάς νίκη. Θα είναι η νίκη μέρος. Αλλά, θα πρέπει να δώσεις και πολλά άλλα πράγματα, που πλέον στον αθλητισμό χρειάζονται. Μια διασκεδαστική εμπειρία στο γήπεδο, ίντερνετ οπωσδήποτε. Αν δεις μελέτες, οι καινούργιες γενιές δεν βλέπουν το παιχνίδι. Παίρνουν το κινητό, βγάζουν μια φωτογραφία. Η καινούργια γενιά πρώτα θέλει το ίντερνετ. Δεν έχεις ίντερνετ; Δεν θα σου έρθει ποτέ κανένας στο γήπεδο από τις καινούργιες γενιές. Η νέα γενιά βλέπει highlights. Την ίδια στιγμή μιλάει με την γκόμενα, βλέπει παιχνίδι, στέλνει στο Facebook και μπαίνει στο Instagram. Άμα δεν έχεις ίντερνετ στο γήπεδο, ποιος θα σου έρθει; Δεν θα έρθει κανένας».
- Αίσθησή μας πάντως είναι, όχι μόνο αίσθηση, αλλά και κάτι παραπάνω, ότι ο κόσμος του ΠΑΟΚ είναι πιο ποδοσφαιρικός.
«Είναι. Και πάλι η ευθύνη είναι σε εμάς. Δεν δημιουργήσαμε άλλο κόσμο».
- Ναι, αλλά στη δική σου εποχή, όταν έπαιζες, το γήπεδο ήταν πάντα γεμάτο.
«Αν συγκρίνεις το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ του ΠΑΟΚ τότε, θα δεις ότι ο ΠΑΟΚ στο ποδόσφαιρο περνούσε τις χειρότερες εποχές».
- Άρα, είναι και θέμα πώς πάει η ομάδα;
«Ήταν τότε οι χειρότερες εποχές του ποδοσφαίρου. Ο ΠΑΟΚ εκείνη τη δεκαετία στο μπάσκετ ήταν στις καλύτερες ομάδες της Ευρώπης. Το γήπεδο ήταν στο κέντρο της πόλης. Μπορούσες να πας με τα πόδια. Όλα αυτά παίζουν ρόλο. Απλά, στην επόμενη φάση δεν έχουμε μπει. Δεν την έχουμε προβλέψει. Όπως τώρα προβλέπουμε ποια θα είναι η επόμενη φάση του σωματείου».
- Υποθετικά μιλώντας πάντα, το καλοκαίρι του 2019 δεν έρχεται ο Σαββίδης ή ένας νέος ιδιοκτήτης. Τι κάνουμε;
«Εγώ τελειώνω. Από εμένα δεν μπορείς να πάρεις αυτή την απάντηση. Δεν έχω να προσφέρω τίποτα άλλο. Νομίζω ότι η παρουσία μου, αλλά και όλων, θα είναι εις βάρος του σωματείου. Θα νομίζουμε ότι κάνουμε κάτι, θα πούμε ότι βγήκαμε 3οι και στην ουσία δεν κάνεις τίποτα. Μία τρύπα στο νερό. Δεν μπορώ να συμμετέχω σε κάτι που είναι εις βάρος της ομάδας. Κάθε διοίκηση πρωτοδικείου από εδώ και στο εξής θα είναι εις βάρος της ομάδας. Έκλεισε ο κύκλος του αναγκαστικού αυτού μοντέλου. Η κοινωνία προχωρά, οι ομάδες προχωρούν, ο αθλητισμός προχωρά. Και ξέρεις ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα; Έρχονται καινούργιες ομάδες που μπορεί να μην έχουν ιστορία, όμως έχουν οργάνωση, έχουν λεφτά και είναι καλύτερες από σένα».
- Μήπως αυτό είναι γενικά θέμα του ελληνικού μπάσκετ που μοιάζει σαν ένας γίγαντας με πήλινα πόδια;
«Όπως έχουμε πει, αν έχεις μοντέλο για το οποίο πρέπει κάθε χρόνο να βάζεις λεφτά, τότε δεν μιλάμε για σωστό επιχειρηματικό μοντέλο. Επειδή την αγορά την ορίζουν οι άνθρωποι που βάζουν χρήματα στις ομάδες, αναγκαστικά οι υπόλοιποι ακολουθούν. Δεν είμαι έτοιμος να μιλήσω για κάποιο άλλο μοντέλο, γιατί δεν το έχω σκεφτεί και ποτέ. Η συγκέντρωσή μου ήταν πάντα για τις ανάγκες της ομάδας».
- Γιατί δεν σε βλέπουμε στο γήπεδο όταν παίζει ο ΠΑΟΚ;
«Στο γήπεδο είμαι και βλέπω το παιχνίδι στην τηλεόραση. Γιατί μπορώ να κρίνω καλύτερα το παιχνίδι στην τηλεόραση, μπορώ να κρίνω τη διαιτησία καλύτερα. Μπορώ να βλέπω ήρεμος χωρίς αισθήματα και συναισθήματα. Γιατί στο γήπεδο μπορείς να ξεφύγεις. Μία φορά πήγα στην Τενερίφη πριν δυο χρόνια και μπήκα στο γήπεδο στο ημίχρονο (γέλια). Νομίζω ότι η καλύτερη θέση είναι στο γραφείο, για να έχω μία καλύτερη άποψη. Αυτός είναι ο λόγος, όχι κάτι άλλο».
- Αγωνιστικά πώς θεωρείς ότι έχει κερδίσει ο ΠΑΟΚ αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια με Έλληνες παίκτες που έρχονται για να κάνουν ένα step up στην καριέρα τους;
«Με τον τρόπο που λειτουργούμε το έχουμε καταφέρει. Ήταν επιλογή από την αρχή, γιατί ήταν ο μοναδικός τρόπος να προσελκύσουμε. Κάτι πρέπει να δώσεις. Από τη στιγμή που δεν δίνεις χρήματα, πρέπει να δίνεις προοπτική. Και δίναμε προοπτική και δικαιωθήκαμε σε αυτό. Και τεχνογνωσία που είναι απαραίτητη για να δώσεις προοπτική. Από τεχνογνωσία, και δεν μιλάω για μένα, είμαστε από τους καλύτερους στην Ευρώπη. Βγάζω τον εαυτό μου απ' έξω».
- Είναι σπάνιο αυτό που έκανε φέτος ο ΠΑΟΚ, όταν έφτασε να παίζει με τέσσερις ξένους και μάλιστα σε διπλά παιχνίδια την εβδομάδα.
«Εκείνη τη στιγμή, αυτό που φαινόταν ήταν ότι δεν χρειαζόταν άλλος ξένος. Βεβαίως, σε εμάς, δεν είναι μόνο τι θέλεις, αλλά και τι μπορείς. Πρέπει να βρεις αυτό που θέλεις στην τιμή που θέλεις. Και βρέθηκε ο Πέτεγουεϊ. Πήρε όλα τα χρήματα από την πρώην ομάδα του, την Ναντέρ, και στην ουσία ήρθε σε εμάς για κάτι παραπάνω. Και πήρε κάτι ψίχουλα. Ακόμη έχει να πάρει, αλλά θα τα πάρει».
- Τα πήρε στη Σάσαρι, όπου ήδη υπέγραψε...
«Ακριβώς, πήρε την υπεραξία του. Δεν είναι μόνο τι σου χρειάζεται, αλλά και να βρεθεί τη στιγμή που το χρειάζεσαι και στην τιμή που το χρειάζεσαι. Για να συμβεί αυτό όμως ξέρεις τι παρακολούθηση της αγοράς πρέπει να υπάρχει; Σε 24ωρη βάση. Τι γίνεται στην Κίνα, στην Ιαπωνία, στην Ευρώπη, στην G-League. Ποιος είναι ελεύθερος, μίλα με τους μάνατζερ, μίλα με Αμερική, μίλα με Κίνα...»
- Για να κλείσω το θέμα που έλεγες πριν με τους διαιτητές. Πέρσι, ίσως για πρώτη φορά, είδαμε τον ΠΑΟΚ να διαμαρτύρεται τόσο έντονα για τη διαιτησία στο πρώτο κομμάτι της χρονιάς ειδικά. Θεωρείς ότι το γεγονός πως ο ΠΑΟΚ δεν έχει ισχυρό ιδιοκτήτη είναι ένας λόγος για τον οποίο δεν αντιμετωπίζεται με τον τρόπο που πρέπει;
«Καταρχάς είμαι εναντίον της διαμαρτυρίας στους διαιτητές. Βεβαίως, κάνουμε ο,τι είναι καλό για την ομάδα. Κάποια στιγμή αποφασίσαμε ότι αναγκαστικά πρέπει πλέον να κάνουμε διαμαρτυρίες γιατί είναι ένας τρόπος πίεσης για να μας παίζουν δίκαια. Σίγουρα ένας από τους λόγους είναι και η έλλειψη μίας μεγάλης προσωπικότητας, μιας οικονομικής δύναμης. Όλα αυτά είναι συνδεδεμένα. Ένα πράγμα χωρίς ηγέτη δεν μπορεί να προχωρήσει. Εμείς αυτή τη στιγμή τον έχουμε στο ποδόσφαιρο, μπορεί να γίνει και στο μπάσκετ».
- Για τον Κόνιαρη υπάρχει πρόταση φέτος το καλοκαίρι;
«Όχι, ο Κόνιαρης έχει συμβόλαιο με buy-out και δεν υπάρχει καμία πρόταση αυτή τη στιγμή. Νομίζω πως και για τον ίδιο το καλό είναι να κάτσει εδώ».
- Eίναι η σκέψη της ομάδας να του κάνει μία επέκταση στο συμβόλαιο;
«Η σκέψη είναι αυτή. Είμαστε σε συζητήσεις τώρα, γιατί πιστεύουμε ότι και για το καλό της ομάδας και για το καλό του ίδιου θα είναι το να μείνει λίγο ακόμη. Είναι πολύ μικρός».
- Ίσως μέχρι να βρεθεί ιδιοκτήτης.,,
«Ναι! Και μετά να τον κλείσει εκείνος για άλλα τέσσερα χρόνια (γέλια)».
- Στα δικά σου χρόνια βλέπαμε τις ομάδες να έχουν κορμό, όπως ο ΠΑΟΚ με σένα και τον Κόρφα, ο Άρης με Γκάλη, Γιαννάκη και σία. Πλέον έχει ξεπεραστεί αυτό;
«Η αγορά το έχει ξεπεράσει δυστυχώς, αλλά εγώ πιστεύω σε αυτό. Πιστεύω στις σημαίες για μία ομάδα, πιστεύω σε αγωνιστικό κορμό, αλλά χρειάζονται χρήματα για να τον κρατήσεις. Δεν μπορείς να κρατήσεις έναν κορμό χωρίς αυτά. Επαγγελματίες είναι οι παίκτες. Μετράει και το πού παίζεις. Είναι πολύ λογικό για ένα παιδί με φιλοδοξίες να θέλει να παίξει στην Εuroleague. Πρέπει να του προσφέρεις κάτι. Εμείς τότε παίζαμε στο υψηλότερο επίπεδο. Ήταν κίνητρο να παίζεις στον ΠΑΟΚ και στον Άρη, γιατί έπαιζες στο υψηλότερο επίπεδο της Ευρώπης. Δεν μετρούσε μόνο το οικονομικό».
- Ο λόγος που ανακατεύτηκες σε μία εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για τα οικονομικά της ομάδας, στο ξεκίνημα του άρθρου 99, το οποίο έχει οδηγήσει την πλειοψηφία όσων μπηκαν σε αυτό στην πτώχευση, έχει να κάνει με το ότι αισθάνεσαι πως θέλεις να δώσεις κάτι πίσω στην ομάδα;
«Δεν είμαι επαγγελματίας παράγοντας, δεν είναι η δουλειά μου. Στη ζωή μου έχω μία άλλη νοοτροπία και μου αρέσουν άλλα πράγματα, είτε τα κάνω επιτυχημένα είτε όχι. Ψάχνομαι γενικά. Το 2004 ή το 2005 ήμουν στον ΠΑΟΚ ως προπονητής. Σε μία συνάντηση είχα πει σε όλους ότι έτσι όπως πάμε θα πτωχεύσουμε. "Έτσι όπως λειτουργεί το πράγμα, πάει προς πτώχευση με μαθηματική ακρίβεια" τους είχα πει. Κι επειδή είχα αυτό στο μυαλό μου και ήξερα ότι αυτό θα ξαναγίνει, αποφάσισα να ξανασχοληθώ. Από τότε και μετά, όλες οι κινήσεις της ομάδας ήταν σωστές. Μπήκε στο άρθρο 99 που ήταν πολύ σωστή κίνηση. Δεν υπήρχε άλλη. Εγώ είχα στο μυαλό μου τη νοοτροπία και έλεγα πως αν δεν αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας, το πράγμα αυτό δεν μπορεί να επιβιώσει. Κι εκεί είχαμε τα τρία "δεν", που είπαμε πριν. Κι όμως όλα γίνονται στο τέλος».
- Σε αυτά τα χρόνια της διοίκησης πρωτοδικείου, ποιο είναι ένα λάθος που θυμάσαι και θα ήθελες να το έχεις προβλέψει νωρίτερα;
«Γενικά, είμαι της φιλοσοφίας πως πάντα κάθε εμπόδιο είναι για καλό. Και ότι κάθε λάθος είναι μάθημα. Γι' αυτό τώρα κάνω πρόβλεψη, για να μην κάνω λάθη μετά. Τώρα αυτή είναι η στιγμή που, αν γίνει κάτι παραπέρα, θα είναι λάθος. Ο,τι έχει γίνει μέχρι τώρα, μας έδωσε ένα μήνυμα κι ας ήταν λάθος. Κάθε άνθρωπος που δουλεύει κάνει λάθη. Τα λάθη είναι μαθήματα και τα διορθώνεις».
- Τα σημαντικότερα λάθη γίνονται όταν έχεις λεφτά. Όταν δεν έχεις λεφτά, δεν μπορείς να κάνεις και πολλά λάθη...
«Είναι περιορισμένα τα λάθη σου όταν δεν έχεις λεφτά (γέλια)».
- Τι ΠΑΟΚ περιμένουμε να δούμε την καινούργια χρονιά;
«Ανάλογα τι ρόστερ θα κάνουμε. Οι δυνατότητές μας είναι συγκεκριμένες. Δεν μπορούσαμε να κρατήσουμε τον Πέτεγουεϊ που τον θέλαμε. Επειδή παίρνουμε παίκτες, όποτε ευνοεί το timing, δεν μπορείς να προβλέψεις αυτό το πράγμα. Θα φανεί. Αυτό που θέλουμε είναι το αγωνιστικό στιλ να μην αλλάξει και να έχουμε φιλοδοξίες για κάτι ακόμη καλύτερο. Δεν είναι λάθος να έχεις φιλοδοξίες».
- Παλιά στεκόμασταν στην άμυνα. Έχει αλλάξει αυτό το μπάσκετ;
«Νομίζω ότι έχει αλλάξει, ναι».
- Άρα θα είχες ρόλο στη σημερινή ομάδα...
«Εμείς οι παλιοί παίκτες έχουμε άρρωστο εγωισμό. Δηλώνω όμως ότι στο σημερινό μπάσκετ δεν θα μπορούσα να παίξω ούτε ένα δευτερόλεπτο. Λόγω της δύναμης και της ταχύτητας. Δεν έχει σχέση με το ταλέντο. Βεβαίως, αν είχαμε κι εμείς τότε προσαρμοσμένη προπόνηση και τα σχετικά, θα ήταν αλλιώς. Έτσι όπως ήμασταν, όμως, είναι σαν slow motion. Δες ένα ματς της δεκαετίας του 90' και μετά πήγαινε πιο πίσω. Στη δεκαετία του 70' περπατάνε».
- Κάποιοι λένε: «Α, ρε, να είχαμε τον Μπάνε τώρα».
«Οχι ρε. Ούτε ένα δευτερόλεπτο! Έτσι είναι».
- Είχαμε τότε και την επίθεση των 30 δευτερολέπτων.
«Έλεγα εγώ στον Κόρφα: "Ήρεμα, Τζόνι". Έκανε ο Κόρφας ντρίμπλες 10 δευτερόλεπτα να πάρουμε ανάσα. Τούκου-τούκου-τούκου... Δεν μπορούσες να την πάρεις την μπάλα. Ο αμυντικός τον άφηνε μετά και τελικά τρώγαμε 15-20 δευτερόλεπτα στην ξεκούραση. Πλέον αν δεν είσαι αθλητής, δεν παίζεις μπάσκετ. Ξέχνα το. Αν προσθέσεις και το ταλέντο, γίνεσαι σούπερ παίκτης. Αλλά αν δεν είσαι αθλητής δεν έχεις καμία τύχη. Μέχρι ένα συγκεκριμένο επίπεδο».
- Γυρίζω λίγο πίσω την κουβέντα. Πέρσι συζητήθηκε, από μερίδα του κόσμου, το γεγονός πως ο ΠΑΟΚ πήρε δανεικό παίκτη (Χαραλαμπόπουλο) από τον Παναθηναϊκό.
«Και όταν ήμουν εγώ προπονητής, είχαμε πάρει τον Ξανθόπουλο από τον Παναθηναϊκό και μας βοήθησε. Ακόμη και ο Εμπαπέ, νομίζω είναι δανεικός από την Μονακό στην Παρί. Αυτές είναι ξεπερασμένες σκέψεις. Από τη στιγμή που εξυπηρετούνται και κερδίζουν και οι δύο ομάδες, αλλά και ο παίκτης, δεν βλέπω το πρόβλημα».
- Σίγουρα, πάντως, δεν μπορεί να πάρει δανεικό ο Αρης από τον ΠΑΟΚ και ο ΠΑΟΚ από τον Αρη...
«Προς το παρόν η κοινωνία μας δεν μας το επιτρέπει (γέλια)».