Παλιά απωθημένα με φόντο την κούπα

Είναι όντως τόσο παλιά η (πρώτη) αναφορά μας, που σε κάποιους μπορεί και να φαίνεται... πανάρχαιο, διότι λέμε να ξαναφέρουμε στο προσκήνιο στιγμές, που όντως μοιάζουν πολύ μακρινές: τόσο μακρινές που (φαντασθείτε ότι) ο ΠΑΟΚ μετρούσε μόλις 23 χρόνια «ζωής», αισίως έσβησε πριν λίγες μέρες το 91ο κεράκι στην τούρτα των γενεθλίων του, ο Παναθηναϊκός «περπατούσε» στην τέταρτη δεκαετία από την ίδρυσή του και στην μεταπολεμική Ελλάδα μαίνονταν ο εμφύλιος, που είχε χωρίσει στα δύο τη χώρα.

Το 1949, λοιπόν, όταν και συγκροτήθηκε ξανά το πιο ισχυρό «καρέ» στην ιστορία του Κυπέλλου, ο Παναθηναϊκός, λόγω κυρίως του πολέμου, είχε δώδεκα ολόκληρα χρόνια να βρεθεί στη Θεσσαλονίκη. Μαζί με περίπου 400 φίλους της ομάδας, η αποστολή ταξίδεψε το απόγευμα της 8ης Απριλίου από το λιμάνι του Πειραιά με το ατμόπλοιο «Αδρίας» και έφτασε νωρίς το πρωί της επομένης στην βροχερή εκείνη την ημέρα Θεσσαλονίκη.

Στο τότε ιδιόκτητο γήπεδο του ΠΑΟΚ στην περιοχή του Σιντριβανίου, περίπου 10.000 θεατές παρακολούθησαν τον δραματικό ημιτελικό στις 10 Απριλίου του 1949, ο οποίος κρίθηκε υπέρ των «πράσινων» χάρη στο γκολ του Γιάννη Παπαντωνίου στο 65' με 1-0.

Τρία χρόνια αργότερα, ο «Δικέφαλος» πήρε την εκδίκηση του επικρατώντας και πάλι στο γήπεδο του Συντριβανίου με 1-0 του Παναθηναϊκού, με το γκολ του Λευτέρη Παπαδάκη μόλις στο 4ο λεπτό του ημιτελικού. Οι «ασπρόμαυροι» θα έφταναν για δεύτερη φορά σε τελικό, ολόκληρη η Θεσσαλονίκη πανηγύριζε, αλλά το κύπελλο δεν ήρθε ούτε τότε στη μακεδονική πρωτεύουσα. Δεν ήρθε ούτε τέσσερα χρόνια μετά, το 1955 όταν οι δύο ομάδες συναντήθηκαν στον τελικό, με τους «πράσινους» να παίζουν εντός έδρας (ο τελικός έγινε το μεσημέρι της 12ης Ιουνίου στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας) και να κατακτούν το κύπελλο επικρατώντας με 2-0 (Κιουρτζίδης, Πανάκης τα γκολ).

Θα έπρεπε να περάσουν δεκατρία χρόνια για να ανταμώσουν οι δύο ομάδες και πάλι στο θεσμό του κυπέλλου. Αυτή τη φορά στην Τούμπα, σ' ένα ματς (για τα προημιτελικά του θεσμού), το οποίο δεν τελείωσε ποτέ! Ήταν η πρώτη φορά κατά την οποία, ΠΑΟΚ και Παναθηναϊκός, έλυσαν στην παράταση (ο αγώνας ήταν μονός) τις διαφορές τους.

Η Θεσσαλονίκη έβραζε κυριολεκτικά και μεταφορικά. Το ημερολόγιο έδειχνε «7 Ιουλίου 1968», οι ομάδες συνέχιζαν να παίζουν μπάλα και να γεμίζουν τις Κυριακές των φιλάθλων, με το θερμόμετρο να «σκαρφαλώνει» στους 38 βαθμούς Κελσίου, σ' ένα από τα πιο ζεστά καλοκαίρια όλων των εποχών.

Στην Τούμπα, με τον ήλιο να καίει τα πάντα, περίπου 18.000 θεατές είδαν τον διαιτητή Λάτσιο να τους βγάζει από τα ρούχα τους! Ο Παναθηναϊκός προηγήθηκε με γκολ του Σακελλαρίδη, οκτώ μέτρα οφ σάιντ, με το διαιτητή από την Αθήνα, να δείχνει προς γενική έκπληξη την σέντρα. Ισοφάρισε ο Φουντουκίδης και ο προημιτελικός οδηγήθηκε στην παράταση, καθώς ο ΠΑΟΚ πέτυχε στη συνέχεια δύο γκολ με τον Αφεντουλίδη, ωστόσο ακυρώθηκαν!

Ο Πυτιχούτης έκανε το 2-1 για το «τριφύλλι» στην παράταση, εκεί όπου δε δόθηκε πέναλτι σε ανατροπή του Χαραλαμπίδη. Ε, δεν ήθελε και πολύ για να μετατραπεί σε αρένα ο αγωνιστικός χώρος της Τούμπας, με βασικούς και αναπληρωματικούς του «Δικεφάλου», να ορμούν εναντίον του διαιτητή και κάπου εκεί διακόπηκε το ματς

Ο ρέφερι έγραψε, όπως αναφέρει ο Τύπος της εποχής, στο «φύλλο αγώνα» πως ολόκληρη η ομάδα του ΠΑΟΚ του επιτέθηκε, «το πόσον ευσταθεί ο ισχυρισμός αυτός φαίνεται από το ότι ο κ. Λάτσιος αποχώρησε του γηπέδου χωρίς να πάθη τι και χωρίς καμμίαν κάκωσιν», σημείωνε με γλαφυρό τρόπο η «Μακεδονία».

To 1971 στο διπλό ραντεβού τους (κύπελλο – πρωτάθλημα) έγινε των... κατασκόπων και των ανατροπών! Για τον Γιώργο Κούδα παραμένει αξέχαστος ο τρόπος, με τον οποίο η τρομερή παρέα του, υπό τις οδηγίες του Λες Σάνον, υπέβαλλε τον Παναθηναϊκό στο ίδιο «μαρτύριο». Γιατί, ξέρετε τι είναι να κερδίζεις μέσα στην Τούμπα 2-0 και στο τέλος να χάνεις 3-2; Η πρώτη ένα σχεδόν μήνα (5/5) πριν τον τελικό του Ουέμπλεϊ, η δεύτερη τέσσερις μέρες (6/6) μετά τον χαμένο τελικό κόντρα στον Άγιαξ.

Η πρώτη «δοκιμασία» και ανατροπή προκάλεσε τριγμούς στο στρατόπεδο των «πράσινων», με τον Αριστείδη Καμάρα να δηλώνει πως «πρέπει να ξυπνήσουμε και να αλλάξουμε συμπεριφορά», την ίδια ώρα που οι Ολλανδοί «κατάσκοποι», καθισμένοι αναπαυτικά στις λαστιχένιες καρέκλες της Τούμπας, «σημάδευαν» τις αγωνιστικές αδυναμίες του Παναθηναϊκού. Τα βλέμματα τους έπεσαν στον «στρατηγό» του «τριφυλλιού», Μίμη Δομάζο, που άνοιξε το σκορ στο 36' με τον Τομαρά στο 54' να κάνει το 2-0. Ο Φέρεντς Πούσκας είχε πάει στην Ολλανδία για να δει από κοντά τον Αίαντα. Δεν είχε και πολλά καινούργια πράγματα να σημειώσει στο μπλοκάκι του, καθώς ο Γιόχαν Κρόιφ ήταν ο κορυφαίος του γηπέδου και ο σκόρερ των δύο γκολ στο 2-2 κόντρα στην Σπάρτα Ρότερνταμ.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα ο Μαγυάρος πληροφορήθηκε τον απίστευτο, τρόπο με τον οποίο η ομάδα του ηττήθηκε με 3-2 και αποκλείστηκε από την συνέχεια του κυπέλλου. Μέσα σε τρία λεπτά (59-62') δέχθηκε ισάριθμα γκολ από Σαράφη και Σταυρίδη (2). Τα 'βαλε με το βοηθό του Γαβρίλο Γαζή, αλλά δεν ήξερε τι τον περιμένει, ένα μήνα αργότερα. Δύο γκολ ο Αντωνιάδης, τρία ο ΠΑΟΚ στο β' μέρος και... τέζα ο Φέρεντς...

Ο τελικός του '72 συνοδεύτηκε από το αξεπέραστο σόου του Κούδα, που υπέγραψε φαρδιά πλατιά με δύο γκολ τον πρώτο ασπρόμαυρο τίτλο, ο προημιτελικός του '73 ήταν μια προσωπική υπόθεση του Δημήτρη Παρίδη (ο Καβαλιώτης άσος πέτυχε και τα δυο γκολ, το ένα με κεφαλιά κάνοντας τον συμπαίκτη του, Βασίλη Λάζο, να αναφωνήσει στα αποδυτήρια: «αυτά τα διαβολεμένα γκολ μόνο εσύ τα βάζεις...»), ενώ το κύπελλο του '77 κατέληξε σε πράσινα χέρια, με πολλά παράπονα των ασπρόμαυρων, που σε ένδειξη διαμαρτυρίας, για τη διαιτησία του Πλατόπουλου, δεν παρέλαβαν τα μετάλλια τους!

ΠΑΟΚ και Παναθηναϊκός συναντήθηκαν το '82 στα ημιτελικά. Ένα γκολ του Γιώργου Κωστίκου στον αγώνα της Τούμπας έδωσε ένα μικρό προβάδισμα στην ομάδα του Χάινς Χέερ, με το ντέρμπι να συνεχίζεται και μετά τη λήξη του, καθώς δύο φίλαθλοι του ΠΑΟΚ υπέβαλλαν μήνυση κατά δύο παικτών του Παναθηναϊκού, των Κόβη και Νικολάε, κατηγορώντας τους για άσεμνες χειρονομίες! Ανήμερα της ενδέκατης επετείου του «έπος του Ουέμπλεϊ», ο Παναθηναϊκός, στις 2 Ιουνίου του 1982, επικράτησε 2-0 του ΠΑΟΚ στην κατάμεστη Λεωφόρο και πέρασε στον τελικό.

Καθοδόν για το πρώτο πρωτάθλημα ο «Δικέφαλος» πήρε τη ρεβάνς από τους «πράσινους» στους ημιτελικούς του 1985. Παρότι ηττήθηκε 2-0 στο Ολυμπιακό Στάδιο, στην Τούμπα έφτασε στο εντυπωσιακό 4-0 (Σίγγας 39', Κωστίκος 44', Αλεξανδρίδης 64', Καρασαββίδης 80').

Ο αστικός μύθος θέλει δεκάδες ΠΑΟΚτσήδες να μαζεύονται την παραμονή έξω από το «Μακεδονία Παλλάς», όπου είχε καταλύσει η αποστολή του Παναθηναϊκού, και όλο το βράδυ με κόρνες και φωνές δεν άφησαν τους παίκτες του να κλείσουν μάτι. Όσο για τον Γιώργο Κωστίκο, πληροφορήθηκε στο νοσοκομείο το τελικό αποτέλεσμα, μετά τη διάσειση που είχε υποστεί σκοράροντας με ανάποδο ψαλίδι και πέφτοντας άτσαλα στο χορτάρι.

Στις 24 Απριλίου του 1991, ίδια εποχή πριν από 26 χρόνια, πάλι για τα ημιτελικά, με τον Παναθηναϊκό να επικρατεί 2-0 στον πρώτο αγώνα και τη ρεβάνς στην Τούμπα την παράσταση έκλεψε ο Περικλής Βασιλάκης. Η χρονιά είχε ξεκινήσει με το επεισοδιακό ματς στο ΟΑΚΑ, όπου ο διαιτητής Ηλίας Καραμάνης, με το σκορ στο 3-0, απέβαλλε Σκαρτάδο και Μαγκντί, προκαλώντας την έκρηξη του Θωμά Βουλινού. Ο τότε πρόεδρος του ΠΑΟΚ μπούκαρε στο γήπεδο, πήρε την ομάδα του και έφυγε, με αποτέλεσμα ο «Δικέφαλος» να τιμωρηθεί με αφαίρεση τριών βαθμών.

Μπροστά στον Βασιλάκη, όσοι έζησαν τη ρεβάνς του κυπέλλου, λένε πως ο Καραμάνης ήταν... άγιος. Ο σημερινός κριτικός διαιτησίας μνημονεύεται από τους παλαιότερους ΠΑΟΚτσήδες ως ο χειρότερος που πέρασε από την Τούμπα. Είχε αρνηθεί στο πρώτο ημίχρονο δύο πέναλτι σε ανατροπές του Στέφανου Μπορμπόκη από τον Καλατζή και το γκολ του Σκαρτάδου στο 52' δεν ήταν αρκετό για τον ΠΑΟΚ.

Η νέα εισβολή του Βουλινού στο γήπεδο συνοδεύτηκε με κραυγές και φωνές, «πες μας ποιος σ' έστειλε για να μας κάψεις...», ενώ τα αποδυτήρια των διαιτητών επί μιάμιση ώρα πολιορκήθηκαν από αγανακτισμένους οπαδούς των γηπεδούχων.

Τρία χρόνια αργότερα, η πρόκριση από τον Γ' γύρο στα προημιτελικά κρίθηκε στα πέναλτι δύο μέρες πριν από την αλλαγή του έτους και πριν η ποδοσφαιρική Ελλάδα μπει σε mood USA και Παγκοσμίου Κυπέλλου. Οι δύο αγώνες έληξαν ισόπαλοι δίχως γκολ, στην παράταση επίσης δεν... μάτωσαν τα δίχτυα, με αποτέλεσμα οι 20.000 θεατές να ζήσουν (και) την αγωνία των πέναλτι. Στην πρώτη εκτέλεση η μπάλα από το πόδι του Μπορμπόκη κατέληξε στο δοκάρι, οι πράσινοι δεν αστόχησαν σε κανένα από τα επόμενα πέντε και με τον Στράτο Αποστολάκη να «εκτελεί» το Νίκο Μιχόπουλο, οι «πράσινοι» πήραν μέσα στην Τούμπα την πρόκριση με 5-4 στα προημιτελικά.

Οι δύο τελευταίες αναμετρήσεις, η μία για τα προημιτελικά τη σεζόν 2006-07 και η άλλη στον τελικό του 2014, επίσης είχαν ευτυχή κατάληξη για τον Παναθηναϊκό, με πρόκριση (έστω και στην παράταση) την πρώτη φορά στους «4» και με κατάκτηση του τροπαίου τη δεύτερη.