Ο χορός τους και ο τελικός τους

Ακολουθεί απόσπασμα από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Παπαμιχαλόπουλου «Περιήγησις εις τον Πόντο», που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1903. Σελίδα 224:

«Αι κατά πάσας τας διευθύνσεις κινήσεις του σώματος, η στενή προς αλλήλους των χορευτών σύσφιγξις, η βίαια προς το δάπεδον στροφή, των ποδιών οι κτύποι και των όπλων οι γδούποι, αι συσπάσεις των μυών του σώματος, ο ενθουσιασμός ο καταλαμβάνων τους χορευτάς, των θεωμένων αι επευφημίαι, η πανταχού εν είδει σπινθήρος μεταδιδομένη συγκίνησις, πάντα ταύτα προσδίδουσι τοιαύτην πρωτοτυπίαν και τοσαύτην αίγλην εις το χορευτικόν σύμπλεγμα, ώστε δικαίως θα ηδύνατο τις να κατατάξη τον Σέρρα-Χορόν μεταξύ των διασημοτέρων χορών ολοκλήρου του κόσμου». 

Σέρρα ή Σέρα ή Πυρρίχιος. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Η λύρα αποτελεί το μουσικό υπόβαθρο. Τα βήματα είναι αργά στην αρχή, μετρημένα και πειθαρχημένα, μέχρι να ενωθούν οι χορευτές σε κύκλο. Ο χορός γίνεται ολοένα και πιο γρήγορος, ολοένα και πιο έντονος, ολοένα και πιο καθηλωτικός. Σώματα πάλλονται, πόδια χτυπούν δυνατά το έδαφος, προστάγματα ακούγονται, χέρια άλλοτε ψηλά και άλλοτε χαμηλά, σχεδόν απροσάρμοστα και ατίθασα. Ο κύκλος δεν σπάει ποτέ, ο ήχος της λύρας, εκκωφαντικός και διαπεραστικός, δεν σωπαίνει... Είναι ο γνωστότερος ποντιακός χορός. Εκείνος που γνωρίζουν να σέρνουν ο Ιβάν Σαββίδης και ο Δημήτρης Μελισσανίδης. Όποιο όνομα κι αν αναφέρεται πρώτο. *

Ο Πόντος τους…
Οι κοινές καταβολές είναι αρκετές για να κρατήσουν δύο ανθρώπους ενωμένους για μια ζωή. Δεν είναι απαραίτητο ότι θα συμπορεύονται πάντα, ότι θα συμφωνούν σε όλα, ότι θα επικοινωνούν την ίδια γλώσσα και δεν θα υπάρχουν σκαμπανεβάσματα στη σχέση τους. Η σχέση του Ιβάν Σαββίδη με τον Δημήτρη Μελισσανίδη είναι μια τέτοια σχέση. Μια σχέση που δεν ξεκίνησε όταν το αφεντικό του ΠΑΟΚ ενεπλάκη στο ποδόσφαιρο, ούτε όταν ο ισχυρός άντρας της ΑΕΚ ανέλαβε να χτίσει από την αρχή την κιτρινόμαυρη ΠΑΕ.

Η σχέση αυτή ήταν πάντα εκεί. Είτε επρόκειτο για το προσκύνημα στην Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο, είτε για μια εκδήλωση της νεολαίας των Ποντίων, είτε για μια βράβευση, είτε για μια ομιλία, είτε για μια πρόσκληση στον Λευκό Οίκο, είτε για μια ποδοσφαιρική συζήτηση, είτε για μια επιχειρηματική πρόταση. Απλώς, το ποδόσφαιρο ήταν το πεδίο που τους ένωσε περισσότερο στα μάτια του κόσμου, καθότι επαγγελματικά κινούνται συνήθως σε διαφορετικό επίπεδο.

Ο ορμώμενος από την Τσάλκα (ή Σάντα) Ιβάν Σαββίδης και ο έχων καταγωγή από τον Καύκασο Δημήτρης Μελισσανίδης συνδέονται με μια ισχυρή και αληθινή φιλία. Μια φιλία που άρχισαν να διατυμπανίζουν από το 2015, όταν μπήκαν στη διαδικασία να αλλάξουν το ελληνικό ποδόσφαιρο. Δεν το κράτησαν μυστικό, τουναντίον το βροντοφώναζαν σε κάθε ευκαιρία. 

«Ο Δημήτρης είναι φίλος μου. Αλλά με την ΑΕΚ εμείς θα παλέψουμε. Εγώ πάντα ξεχωρίζω τα πράγματα, και αν ο Μελισσανίδης θελήσει να γίνει δεύτερος Μαρινάκης, αυτό σημαίνει ότι θα σταματήσει να είναι φίλος μου. Ή μαζί θα εξυψώσουμε το ελληνικό ποδόσφαιρο ή αλλιώς δεν γίνεται». Ο Ιβάν Σαββίδης το καλοκαίρι του 2015 είναι ξεκάθαρος στην τοποθέτησή του στην κρατική τηλεόραση. Πετάει το μπαλάκι στον ισχυρό άντρα της ΑΕΚ, ο οποίος μερικούς μήνες μετά από αποδειχθεί από ήξερε πώς να το χειριστεί και πώς να κάνει τον φίλο του να νιώσει ασφαλής.

Ήταν 23 Σεπτεμβρίου του 2015, όταν ο ΠΑΟΚ υποδέχτηκε την ΑΕΚ στην Τούμπα και ο Ιβάν Σαββίδης τον Δημήτρη Μελισσανίδη στη σουίτα του. Ήταν, σημειολογικά, η πρώτη αναμέτρηση των δύο ομάδων στην εποχή των… Ποντίων. Ο δικέφαλος του βορρά επικρατεί με 2-1, η ΑΕΚ έχει παράπονα από τη διαιτησία του Τάσου Σιδηρόπουλου, τα οποία τα επικοινωνεί από το ίδιο βράδυ, όμως ο Δημήτρης Μελισσανίδης κρατάει αποστάσεις. 

«Ήταν ένα ωραίο παιχνίδι, μια ωραία ατμόσφαιρα, μια ωραία φιλοξενία. Το αποτέλεσμα σίγουρα δεν μας ικανοποιεί. Μπορώ να πω ότι ο διαιτητής ήταν άριστος, αν και ίσως η φάση του Σιμόες να ήταν πέναλτι, αλλά με τέτοιες διαιτησίες ομορφαίνει το ελληνικό ποδόσφαιρο. Είμαι αισιόδοξος για την πορεία της ΑΕΚ. Το ποδόσφαιρο πρέπει να ενώνει και όχι να δημιουργούμε αντιπαλότητες και έχθρες. Συγχαρητήρια στον ΠΑΟΚ για τη νίκη του και καλή συνέχεια στην Ευρώπη».

Η φιλοξενία και η επικοινωνία επαναλαμβάνεται μερικούς μήνες μετά στο ΟΑΚΑ. Αγκαλιές, φιλιά και σαμπάνιες στο μπουθ που υποδέχεται τον Ιβάν Σαββίδη, νικήτρια η ΑΕΚ στον αγωνιστικό χώρο, όλα καλά και όμορφα ανάμεσα στους δύο άντρες. «Ο κύριος Σαββίδης είναι φίλος μου», δήλωσε ο ιδιοκτήτης της AEGEAN κατά την αποχώρησή του από το στάδιο. «Όλα ήταν όμορφα», απάντησε ο ισχυρός άντρας του ΠΑΟΚ.

Πριν, ενδιάμεσα και μετά τα δύο ματς υπήρχε ένα ολόκληρο παρασκήνιο και πλάνο για τη σωτηρία του ποδοσφαίρου. Η συμμαχία ήθελε να αλλάξει η κατάσταση, πίεσε με κάθε τρόπο για την ανατροπή του όποιου καθεστώτος και ενόχλησε στο βαθμό που ακόμα και μια ανακοίνωση του Ολυμπιακού έβαλε τους δύο στην ίδια πρόταση. Ανεξάρτητα με τους λόγους για τους οποίους το έκανε. «Μια τέτοια συνάντηση δεν θα μπορούσε ποτέ να πραγματοποιηθεί ειδικά από τη στιγμή που τους τελευταίους μήνες έχει αποδειχτεί η άμεση, αλλά και έμμεση σχέση του κ. Μελισσανίδη και του κ. Σαββίδη με το οργανωμένο έγκλημα στην Ελλάδα και το εξωτερικό».  

Ο τελικός τους…
Οι Πόντιοι, λένε, είναι πεισματάρηδες άνθρωποι. Και το πείσμα είναι ο χειρότερος σύμβουλος στις διαφωνίες. Οι φήμες για την διαταραχή των σχέσεων του Ιβάν Σαββίδη με τον Δημήτρη Μελισσανίδη ξεκίνησαν πέρυσι, περίπου τέτοια εποχή. Μικρές αιτίες μπορούμε να αναφέρουμε αρκετές. Κυρίαρχος λόγος της διαφωνίας τους ήταν η πιο συμβατική στάση της ΑΕΚ στην απαίτηση ΠΑΟΚ και Παναθηναϊκού να αποσυρθούν από το πρωτάθλημα. Δεν ήταν, ωστόσο, από μόνο του ένα γεγονός αρκετό για να χαλάσει μια φιλία και η παρουσία του Δημήτρη Μελισσανίδη στο γάμο του Γιώργου Σαββίδη αποδείκνυε ότι οι σχέσεις τους παρέμεναν άρρηκτες.

Εκείνη, ωστόσο, ήταν και η τελευταία κοινή τους εμφάνιση. Οι φήμες εντάθηκαν το επόμενο διάστημα, τα ντέρμπι ΑΕΚ-ΠΑΟΚ διεξήχθησαν χωρίς… ανταλλαγή ιδιοκτητών, ο Βίκτωρας Μητρόπουλος μίλησε ανοικτά και δημοσίως για πρόβλημα στις σχέσεις τους και το ρεπορτάζ επιβεβαίωνε πως κάτι τρέχει. Σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε ρήξη, αλλά μια διαφορά φιλοσοφίας (σ.σ. με κεντρικό άξονα τον Θωμά Μητρόπουλο) που είχε ως αποτέλεσμα να παγώσουν οι σχέσεις τους.

«Ο Μελισσανίδης είναι φίλος μου, απλώς εγώ διαφωνώ με κάποιες πρακτικές του», φερόταν να λέει ο Ιβάν Σαββίδης παραμονές του ημιτελικού με τον Παναθηναϊκό κι ενώ μετά την πρόκριση εμφανέστατα, πλέον, πετούσε το γάντι στο φίλο του. «Περιμένε μας κι ερχόμαστε Μελισσανίδη. Θα έρθουμε να πάρουμε αυτό που μας ανήκει», θα είναι το μήνυμά του κι ενώ πρωτύτερα είχε βγάλει το παράπονό του για την περυσινή κατάσταση. 

«Ο ΠΑΟΚ θυσιάστηκε χάνοντας τρεις βαθμούς λυπάμαι που οι συναγωνιστές μας δεν μας ακολούθησαν. Μου προκάλεσε μεγάλη έκπληξη που ο ΠΑΟΚ έμεινε μόνος του. Κατάλαβα, όμως, πώς δεν μπορείς να ξαναγράψεις την ιστορία. Ο ΠΑΟΚ ήταν 90 χρόνια μόνος και σήμερα είναι μόνος του».

Το σημείο μετά το δεύτερο ημιτελικό με τον ΠΑΟΚ μπορεί να οριστεί και σημείο μηδέν. Μέσα στις επόμενες μέρες οι δύο άντρες, που είχαν να μιλήσουν τηλεφωνικά μεγάλο χρονικό διάστημα, επικοινώνησαν. Ξανά και ξανά. Μίλησαν για να μην υπάρξουν διαφωνίες για την έδρα του αγώνα, μίλησαν ξανά το βράδυ της Τετάρτης, εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση το απόγευμα της Πέμπτης.

Για το ποδόσφαιρό τους, για τον τελικό τους… Για τον χορό τους. Σέρα ή Σέρρα ή Πυρρίχιος, μικρή σημασία έχει πώς θα τον αποκαλέσεις. Είναι ένας χορός που τα χέρια – όσο έντονα κι αν ταλαντεύεται το σώμα – μένουν ενωμένα, δεν σπάνε ποτέ. Και οι Πόντιοι ξέρουν καλά να (τον) χορεύουν!