Η τελευταία διχοτομημένη πρωτεύουσα του κόσμου

 Η πρωτεύουσα της Κύπρου, γνωστή διεθνώς με το ιταλικό της όνομα Nicosia, είναι μια ελαφρώς χαοτική (με αυτοκίνητα που κινούνται ανάποδα, κατά το αγγλικό πρότυπο) και πολυπολιτισμική πόλη, με ενετικά τείχη και μεσαιωνικά στενά, πλατείες σχεδιασμένες από την εκλιπούσα Zaha Hadid, ζωντάνια φοιτητική και υψηλότατο βιοτικό επίπεδο.Πλούσια επώδυνη ιστορία Η ελληνική μυθολογία θέλει την Λευκωσία σειρήνα, κόρη του Αχελώου και της Μελπομένης. Μεταφράζεται ως «Λευκή Ουσία». Στην αρχαιότητα ονομάζονταν Λήδρα, ήταν ένα από τα αρχαία βασίλεια της Κύπρου και ως πρωτεύουσα της Κύπρου για περισσότερο από χίλια χρόνια, η Λευκωσία καταλήφθηκε στην πορεία από Φράγκους, Ενετούς, Οθωμανούς και Βρετανούς.Το 1571 κατακτήθηκε από την Οθωμανική αυτοκρατορία. Σχεδόν 300 χρόνια μετά, το 1878, και ενώ η Οθωμανική αυτοκρατορία κατέρρεε, ανέλαβαν οι Βρετανοί την κυριαρχία του νησιού. Οι Κύπριοι πάλεψαν σκληρά για την ελευθερία και ανεξαρτησία τους και το κατάφεραν το 1960, σύντομα όμως ακολούθησε η τουρκική εισβολή και η διαίρεση της πόλης, μετά τα γεγονότα του 1974. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1974 η Λευκωσία προέβαλε σημαντική αντίσταση κατά των Τούρκων εισβολέων, οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να περάσουν στο νότιο τμήμα της πόλης. Ο φόρος αίματος ήταν υψηλός και οι καταστροφές της πόλης σαρωτικές.Οι κατεχόμενες και οι ελεύθερες περιοχές της Λευκωσίας χωρίζονται από τη Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός, η γνωστή Πράσινη Γραμμή, που πήρε το όνομά της από τη γραμμή πράσινου χρώματος που σχεδιάστηκε πάνω στο χάρτη της Κύπρου το 1963 για να δείξει τα όρια των ελληνικών και τουρκικών τομέων. Εφαπτόμενη της πράσινης γραμμής προς τα ελεύθερα εδάφη, υπάρχει μια ζώνη η οποία ονομάζεται νεκρή ζώνη. Πρόκειται για μια ζώνη στην οποία η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει παραχωρήσει δικαίωμα ελέγχου στα Ηνωμένα Εθνη για την διατήρηση του status quo, το οποίο προέκυψε από την εισβολή της Τουρκίας το 1974.Η Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός εκτείνεται ανατολικά και δυτικά της Λευκωσίας, διασχίζοντας όλη την Κύπρο.Η οδός Λήδρας Στην Λευκωσία και δη στην περίφημη Πράσινη Γραμμή ακούει κανείς πότε τις καμπάνες των χριστιανικών εκκλησιών της ελεύθερης Κύπρου και πότε τις προσευχές του μουεζίνη από τα κατεχόμενα εδάφη.Ο πιο ιστορικός και εμπορικός δρόμος της Λευκωσίας οδηγεί στη μία πύλη που οδηγεί στην κατεχόμενη πλευρά της πόλης. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι αυτός ο δρόμος φέρει τη ζωντανή ιστορία του άλυτου κυπριακού προβλήματος.Στις 9 Μαρτίου 2007 το οδόφραγμα της οδού Λήδρας κατεδαφίστηκε με απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης, ως ένα πρώτο βήμα για την αποστρατιωτικοποίηση όλης της Λευκωσίας. Εκεί ήταν και το σημείο που για χρόνια κάθε Κυριακή μαζεύονταν οι μητέρες των αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής, ζητώντας να μάθουν τι έγιναν τα παιδιά τους. Πλέον υπάρχει ένα μνημείο για να θυμίζει τους αγνοούμενους και για να στέλνει παντού το μήνυμα του «Δεν Ξεχνώ!».Ενετικά τείχη και άριστη ρυμοτομία Αναγεννήθηκε ωστόσο, η Λευκωσία. Παραμένει μια όμορφη πόλη, με άριστη ρυμοτομία, που περιβάλλεται από τα ερείπια του βενετικού κάστρου κι ένα θαυμάσιο άλσος στη θέση της τάφρου. Εχει 11 μεγάλες εκκλησίες και τα τεμένη που υπάρχουν είναι μεσαιωνικές εκκλησίες που μετατράπηκαν από τους Τούρκους κατακτητές σε μωαμεθανικούς ναούς. Είναι η έδρα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, διαθέτει το περίφημο Παγκύπριο Γυμνάσιο, που ιδρύθηκε το 1812, από τον εθνομάρτυρα Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό, είναι έδρα της τράπεζας της Κύπρου κι έχει πολλά υποκαταστήματα ξένων κι ελληνικών τραπεζών.Είναι χτισμένη πάνω στον Πεδιαίο ποταμό, με πληθυσμό που στην μητροπολιτική περιοχή αριθμεί 330.000 κατοίκους. Το ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας σήμερα βρίσκεται μέσα στα μεγάλα μεσαιωνικά τείχη που έχτισαν οι Ενετοί και τα οποία αποτελούν σήμα κατατεθέν της πόλης, με τους προμαχώνες και τις πύλες του να αξιοποιούνται για να στεγάσουν σημαντικά κτήρια, όπως το δημαρχείο. Στη Λευκωσία εδρεύει το Πανεπιστήμιο Κύπρου και ακόμη άλλα τέσσερα πανεπιστήμια, τρία ιδιωτικά και ένα δημόσιο.Στολίζεται, μεταξύ άλλων, από το νέο Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο βυζαντινού ρυθμού, που δέχτηκε καταστροφή κατά τις τραγικές ημέρες του Ιουλίου του 1974, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κύπρου, τη Σεβέρειο Βιβλιοθήκη, το κτίριο της Βουλής, το Προεδρικό Μέγαρο το οποίο ήταν το κυβερνείο του Άγγλου κυβερνήτη κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας.Ενετικά τείχηΣχεδιάστηκαν από τον Τζούλιο Σαβορνιάνο και θεωρούνται πρότυπο αναγεννησιακής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής. Έχουν έντεκα προμαχώνες με σχήμα καρδιάς και τρεις πύλες, την πύλη της Πάφου, της Κερύνειας και την πύλη της Αμμοχώστου που ήταν και η πιο μεγάλη κι ονομάστηκε Πύλη Τζουλιάνα προς τιμήν του αρχιτέκτονα.Αρχαιολογικό ΜουσείοΣκιαγραφεί τη μακρά ιστορία του πολιτισμού του νησιού από τους προϊστορικούς χρόνους έως την πρώιμη χριστιανική περίοδο. Διαθέτει λαμπρά εκθέματα, όπως το άγαλμα της Αφροδίτης των Σολών, μια συλλογή χρυσών κοσμημάτων και κατάλοιπα από τους βασιλικούς τάφους της Σαλαμίνας.Γρηγόρης Αυξεντίου Το μεγάλο εντυπωσιακό άγαλμα του Γρηγόρη Αυξεντίου βρίσκεται στο πίσω μέρος του συγκροτήματος της Μονής Μαχαιρά, κοντά στο κρησφύγετο του. Κορυφαίος μαχητής-αντάρτης του 1928 κατά των βρετανικών αρχών, προδόθηκε στις 3 Μαρτίου του 1957, οπότε οι Βρετανοί περικύκλωσαν το κρησφύγετό με αυτοκίνητα και ελικόπτερα, έριξαν βενζίνη και τον έκαψαν ζωντανό.Παναγία της ΑσίνουΥπέροχο μεσαιωνικό εκκλησάκι του 11ου αιώνα μ.Χ., καταχωρημένο στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO από το 1985, με πλούσια ιστορία και μοναδικές τοιχογραφίες. Είναι κοντά στο Νικητάρι της Λευκωσίας.Καθεδρικός ναός της Αγίας ΣοφίαςΟ μεγαλύτερος και αρχαιότερος γοτθικός ναός της Κύπρου υπήρξε χώρος στέψης των Λουζινιανών βασιλιάδων, αλλά και χώρος ταφής πολλών απ' αυτούς. Μετά την κατάληψη της Λευκωσίας από τους Οθωμανούς μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος. Η προσθήκη των δύο μιναρέδων είναι ορατή σε όλη τη Λευκωσία. Σήμερα δυστυχώς, οι τοιχογραφίες, ο πλούσιος γλυπτός διάκοσμος που απεικόνιζε σκηνές από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη, αλλά και τα αγάλματα που περιείχε έχουν καταστραφεί, ενώ το ίδιο έχει συμβεί και με τα ταφικά μνημεία των Λουζινιανών βασιλιάδων. Το τέμενος ονομάστηκε Σελιμιέ προς τιμήν του Σουλτάνου Σελίμ Β'.Το ευέλικτο και σύγχρονο ΓΣΠ Το μεγαλύτερο στάδιο της Κύπρου, βρίσκεται στην πρωτεύουσα Λευκωσία και ανακαινίστηκε πλήρως το 1999 σε ένα ευέλικτο και σύγχρονο γήπεδο με πληθώρα βοηθητικών εγκαταστάσεων. Το Νέο Στάδιο Γ.Σ.Π. ανήκει στο Γυμναστικό Σύλλογο «Τα Παγκύπρια», έχει χωρητικότητα 22.859 θέσεων και ανήκει στην κατηγορία 4 της UEFA.Tα εγκαίνια του σταδίου έγιναν στις 6 Οκτωβρίου 1999. Αμέσως μετά τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκε φιλικό ανάμεσα στους δύο αιώνιους της Λευκωσίας, AΠΟΕΛ και Ομόνοια (για την ιστορία, τελείωσε 3-3).Στο Γ.Σ.Π. φιλοξενούνται οι αγώνες του ΑΠΟΕΛ, του Ολυμπιακού και της Ομόνοιας, οι περισσότεροι αγώνες της Εθνικής Κύπρου, το πρώτο παιχνίδι της χρονιάς (Super Cup)ανάμεσα στο πρωταθλητή και το κυπελλούχο, οι τελικοί Κυπέλλου Κύπρου, όπως και οι ευρωπαϊκοί αγώνες άλλων κυπριακών ομάδων όταν τα δικά τους γήπεδα δεν πληρούν τις απαραίτητες προδιαγραφές της UEFA. Επίσης, ο αγωνιστικός χώρος του κυρίως γηπέδου φιλοξενεί μεγάλες και μικρές συναυλίες.Το γήπεδο διαθέτει 400 VIP Boxes, 200 θέσεις δημοσιογραφικών θεωρείων, ένα ΤV studio, τέσσερα δωμάτια τηλεόρασης και 31 ιδιωτικά θεωρεία.Εχει προβλεφθεί χώρος στάθμευσης για 2.000 οχήματα, ενώ στις διευκολύνσεις του σταδίου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, συνεδριακό κέντρο, εστιατόριο, πλήρως εξοπλισμένο ιατρικό κέντρο, πισίνες αποθεραπείας αθλητών, καταστήματα και φυσικά, γήπεδα προπόνησης.