2012 - 2014: Η θεσμικά ανώμαλη περίοδος της ελληνικής διαιτησίας

Δεν αποκλείεται όσα έγιναν στο γήπεδο της Τρίπολης να αποτελέσουν θρυαλλίδα εξελίξεων. Ηδη ένα κομμάτι της ΕΠΟ «διαρρέει» ότι η αναμόρφωση των πινάκων διαιτητών της Σούπερ Λίγκας θα επισπευσθεί, ενώ κάποιες ομάδες που μετέχουν στο πρωτάθλημα και ενοχλούνται από τον τρόπο που διοικείται το ποδόσφαιρο και η διαιτησία, φέρονται να βρίσκονται σε συζητήσεις για κοινή δράση απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς και εξόφθαλμου υποβιβασμού του κύρους του αθλήματος.

Η διαιτησία του Ηλία Σπάθα θα ήταν λάθος να εκληφθεί ως μεμονωμένο και αποσπασματικό γεγονός. Προστίθεται κι αυτή σε μια σειρά κακών διαιτησιών και θα μπορούσε να θεωρηθεί «απότοκη» θεσμικών εκτροπών, αδιόρατων διαδικασιών και καταγγελιών που σχετίζονται με τη διαιτησία και ερευνώνται από την ποινική Δικαιοσύνη, υπό την έννοια ότι οι διαιτητές είναι φυσικό να επηρεάζονται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό από τη φιλοσοφία με την οποία λειτουργεί το θεσμικό περιβάλλον στο οποίο εντάσσονται.

Από τον Αύγουστο του 2012, με αφορμή τις ζυμώσεις που αφορούσαν την προεκλογική περίοδο ενόψει των αρχαιρεσιών της ΕΠΟ, η διαιτησία χρησιμοποιήθηκε ως μοχλός πίεσης, μέσο επιρροής και ψηφοθηρίας, με αποτέλεσμα να εισέλθει σε μια θεσμικά ανώμαλη περίοδο.

Ο καταρτισμός των πινάκων διαιτητών της περιόδου 2012-2013 εξελίχθηκε σε παρωδία. Ο τότε πρόεδρος της ΚΕΔ και υποψήφιος πρόεδρος της ΕΠΟ, Γ. Σαρρής, δεν ήθελε να παραστεί στη διαδικασία καταρτισμού των πινάκων για να μη δώσει λαβή για σχόλια στην αντίπαλη παράταξη. Δεν ήθελε όμως ούτε να παραιτηθεί. Αυτό που ζήτησε και τελικά πέτυχε ήταν να μην είναι ο ίδιος παρών, αλλά ούτε και ο τότε αναπληρωτής πρόεδρος Χρ. Σάββας, που είχε ταχθεί με την αντίπαλη παράταξη. Οι πίνακες συντάχθηκαν μόνο με την παρουσία των τριών μελών της ΚΕΔ, Μπριάκου, Δούρου και Βασάρα. Ο Σάββας παραιτήθηκε καταγγέλλοντας τη διαδικασία και τον Σαρρή ως ενορχηστρωτή. Ο δε Βασάρας με επιστολή στο Δ.Σ. της ΕΠΟ υποστήριξε ότι οι επιλογές των διαιτητών έγιναν από τους Μπριάκο και Δούρο, χωρίς δική του συμμετοχή.

Λίγο πριν, αλλά και μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου 2012 υπήρξαν καταγγελίες για αποκλεισμούς διαιτητών και παράνομες αποφάσεις από Ενώσεις που είχαν ταχθεί με την αντίπαλη στον Γ. Σαρρή παράταξη. Μετά τις εκλογές, η διοίκηση Σαρρή προχώρησε στην εκπαραθύρωση του Βασάρα από την ΚΕΔ.

Τον Δεκέμβριο του 2012 ο τότε αθλητικός εισαγγελέας Αριστείδης Κορέας άρχισε προκαταρκτική έρευνα σχετικά με τη διαδικασία κατάρτισης των πινάκων διαιτησίας. Η διοίκηση Σαρρή, με επιστολή που έστειλε στην UEFA, ζήτησε την απομάκρυνση του Βασάρα από μέλος της επιτροπής διαιτησίας της, λόγω της κατάθεσης που έδωσε στον εισαγγελέα. Τον Απρίλιο του 2013 κλήθηκαν να καταθέσουν ως ύποπτοι ο πρόεδρος και άλλα κορυφαία στελέχη της ΕΠΟ.

Τον Ιούλιο του 2014 το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών κάνει λόγο για «εγκληματική οργάνωση» στο ποδόσφαιρο, περιγράφει παράνομες πράξεις με αφορμή τον έλεγχο της διαιτησίας. Για «εξαφανίσεις» διαιτητών από τους πίνακες και εντολές από αναρμόδια πρόσωπα για επιλογές διαιτητών, μέχρι χρήση εκρηκτικών υλών και ανατίναξη αρτοποιείου.

Από εκείνη την περίοδο μέχρι σήμερα ο πίνακας διαιτητών είναι κατά βάση ίδιος. Το καλοκαίρι του 2013 έγιναν μόνο προσθήκες υπό τον φόβο αντιδράσεων των Ενώσεων, και φέτος παρέμειναν ίδιοι λόγω της έλευσης του Χιου Ντάλας. Η επιλογή του Σκωτσέζου από την ΕΠΟ έγινε για να αμβλυνθούν οι αντιδράσεις και η καχυποψία.

Ομως μια σειρά σπασμωδικών και ανεξήγητων επιλογών, όπως η αντικατάσταση όλων των μελών της ΚΕΔ που ορίστηκαν τον περασμένο Αύγουστο, δύο μόλις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων τους, σε συνδυασμό με την αδιαφάνεια στις κρίσεις, στις επιλογές, στην αξιολόγηση, στη βαθμολόγηση και την τιμωρία των διαιτητών, συντηρούν το κλίμα της αναξιοπιστίας.