Φάκελος «ακαδημίες ΠΑΟΚ»: Από το μηδέν στην εκτόξευση, άγνωστες ιστορίες!

Το όνειρο που πήρε σάρκα και οστά και αποτελεί πια το «καμάρι» του Δικεφάλου και του διευθυντή αυτής, Βαγγέλη Πουρλιοτόπουλου, που ξετυλίγει στο SDNA το φιλμ.

Πάνω από δύο ώρες και θαρρείς πως δεν προλάβαμε να πούμε και τίποτα... Πολλά παιδιά, δεκάδες γεγονότα, άπειρες ιστορίες. Ιστορίες που δημιούργησαν τον «μύθο» των ακαδημιών του ΠΑΟΚ που είχαν να επιδείξουν ως πρώτη ύλη μόνο... όνειρα.

«Φτιάχναμε όνειρα...»

Λένε πως δεν υπάρχει ξεκάθαρη ερμηνεία για τους λόγους που παράγονται τα όνειρα, ούτε για το πώς επιλέγονται οι εικόνες που προβάλλονται σε αυτά. Μόνο που στην περίπτωση των ακαδημιών του ΠΑΟΚ, δεν ήταν ακριβώς έτσι... Ένα όνειρο μπορεί να είναι κι ένας στόχος με σχέδιο και χρονοδιάγραμμα. Και ακούγοντας τον διευθυντή των ακαδημιών του ΠΑΟΚ, Βαγγέλη Πουρλιοτόπουλο, να αφηγείται στο SDNA το success - με κοινή παραδοχή ο χαρακτηρισμός - story, θα συμφωνήσετε μαζί μας...

Σε αχαρτογράφητα νερά...

To 2007, στην εποχή Ζαγοράκη, άρχισαν να το σιγοψιθυρίζουν. Ίσως και να πήρε κάποτε το αυτί σας κάτι για την περιβόητη "σχολή του Έλληνα ποδοσφαιριστή". Για τα δεδομένα του ΠΑΟΚ, για τα... κυβικά του, για τις δυνάμεις του όμως παράτολμο. Τρελό. Ένα χρόνο αργότερα, τίθεται το μεγάλο στοίχημα: αυτό των ακαδημιών.

«Κινούμασταν σε αχαρτογράφητα νερά... Οι ακαδημίες, κυρίως το ξεκίνημά τους, χωρίζεται σε τριετίες. Η πρώτη τριετία με μετρημένα κουκιά, προσπαθούμε να φέρουμε την καλύτερη πρώτη ύλη σε προπονητικό/ανθρώπινο δυναμικό και σε ταλέντο. Υπήρχαν όμως και συγκεκριμένα ζητήματα. Πρακτικά! Πώς θα μπορούσαμε να πείσουμε στην αρχή μία οικογένεια να αφήσει το παιδί στους ξενώνες της Τούμπας. Κάτω από το γήπεδο; Σε ένα δωμάτιο;».

Η πρώτη στόχευση: Leaders στην Θεσσαλονίκη!

Και επειδή δεν αρκεί να έχεις στόχους αλλά να ξέρεις και σημάδι, ο ΠΑΟΚ σημάδεψε για αρχή την... Θεσσαλονίκη. Όπως εξιστορεί ο Βαγγέλης Πουρλιοτόπουλος, μετά την πρώτη τριετία της κατανόησης και της εκπόνησης ενός μακροπρόθεσμου πλάνου, ξεκίνησε η μερική υλοποίηση. Τα πρώτα διστακτικά βήματα έγιναν πιο αποφασιστικά. Ο ΠΑΟΚ όρθωνε ανάστημα στην πόλη αλλά είχε ακόμη αρκετό δρόμο μπροστά του για να γίνει ο leader. Και αυτός ήταν ο πρώτος στόχος. Γιατί; Η ιστορία δια στόματος του διευθυντή της ακαδημίας με πρωταγωνιστή τον Μάριο Τσαούση θα σας δώσει και την σχετική απάντηση:

Ο κοκκινομάλλης αριστεροπόδαρος που «τρέλανε» και... ταλαιπώρησε τον ΠΑΟΚ

«Με πήρε τηλέφωνο μία μέρα ο Μήττας και μου λέει θέλω να δεις έναν μικρό από τον Ηρακλή. Και πηγαίνω και βλέπω έναν πιτσιρικά να κάνει τα πάντα στο γήπεδο, να ντριμπλάρει, να υποδέχεται την μπάλα, να σκοράρει... Ένας κοκκινομάλλης αριστεροπόδαρος. Να τρέχουμε εμείς (σ.σ. ο ΠΑΟΚ) να ισοφαρίσουμε. Ξαφνικά ακούω ένα "μπράβο ρε Τσαούση". Ρωτάω, "Τσαούση τον λένε"; Έχω έναν κολλητό Τσαούση και τον παίρνω τηλέφωνο στο ημίχρονο. Και ακούω την ίδια φασαρία. Του λέω που είσαι; Μου λέει στα γήπεδα Champions. Τον ρωτάω: «αυτός ο μικρός που παίζει μέσα είναι ο γιος σου;»

Μας λέει -λοιπόν- ο μπαμπάς, ξέρετε τι υποστηρίζω, ξέρετε πως έχει μεγαλώσει ο Μάριος αλλά μην ρωτάτε εμένα τι θέλω, ό,τι θέλει το παιδί. 
Οπότε στρεφόμαστε στο παιδί. Δύο χρόνια... κυνηγούσαμε τον Μάριο. Ο Μάριος κάθε Αύγουστο στον Ηρακλή (σ.σ. γελάει). Εκεί ήταν η παρέα του. Και τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες κινούνται με τις παρέες.

Κάποια στιγμή μου λέει ο Μήττας θα παίξουμε φιλικό με τον Ηρακλή; Του λέω δεν βαρέθηκες; Δεν έρχεται ο μικρός. Τελειώνει το ματς 5-0. Την επόμενη ημέρα, με παίρνει τηλέφωνο ο μπαμπάς, ο Μάριος ήρθε!

Όλα ήταν στοχευμένα. Ένα παιδί γιατί να θέλει να έρθει όταν ανήκει ήδη στην καλύτερη ομάδα;»

Ακαδημίες πάνω στην κρίση!

Στην δεύτερη τριετία λοιπόν, ο ΠΑΟΚ μοιάζει πιο συνειδητοποιημένος. Έχει απόλυτη επίγνωση της κατάστασης, τι κάνει, που κινείται, μελετά τα λάθη των αντιπάλων του προκειμένου να περιορίσει τα δικά του. Το μπάτζετ ανεβαίνει από το ένα εκατ. πηγαίνει στο 1.2 αλλά κάπου εκεί βρίσκει τοίχο και πέφτει πάνω στην οικονομική κρίση. Είχαν βάλει όμως καλές βάσεις, στέρεες και άντεξαν στην πίεση ενός εξωγενή αστάθμητου παράγοντα που «γονάτισε» κόσμο.

«Ήταν πιο εύκολο για εμάς να περιορίσουμε τα λάθη μας. Στην αρχή, βιαστήκαμε, δεν είχαμε βάση δεδομένων, δεν άντεξαν ορισμένα παιδιά και έφυγαν. Χάλασαν σχέσεις. Έπρεπε να κινηθούμε με μακροχρόνιο προγραμματισμό. Να γίνουμε πιο επιλεκτικοί. Στην αρχή, ήταν λογικό, θέλαμε να έχουμε δεξαμενή. Στην πορεία άλλαξαν πολλά, αποκτήσαμε πρόσβαση και μάτια μέχρι το πιο απομακρυσμένο σημείο της χώρας».

Παρένθεση, τι εννοούμε επιλεκτικοί; Πώς μεταφράζεται στην πράξη;

Ο Βαγγέλης Πουρλιοτόπουλος δεν το σκέφτεται πολύ: «Έχουμε ένα μότο. Το παιδί που θέλουμε να εντάξουμε στην ακαδημία μας είναι μέσα στα top5 του τμήματος; Αν είναι, θα έρθει. Και είδικά όσο ανεβαίνει ηλικιακά ένα παιδί πρέπει να είμαστε ακόμη πιο επιλεκτικοί γιατί αυτό σημαίνει πως δεν έχεις προλάβει να τον δουλέψεις όπως θα ήθελες...».

Κλείνει η παρένθεση. Αν κάτι άλλο τους κράτησε όρθιους;

«Είχαμε ένα απίστευτο team building! Και αυτό είναι η ακαδημία. Δεν θέλω να σταθούμε σε ονόματα, δεν έχουν σημασία. Αυτό που θέλω να πω είναι πως δεν υπάρχουν για παράδειγμα παιδιά Γκαρσία, παιδιά Μήττα. Τους έχουν δουλέψει όλοι από 8 ετών! Εμάς δεν μας έφταναν ποτέ οι καλές συστάσεις, έπρεπε να πάμε να δούμε, να τσεκάρουμε από κοντά». Και σε μία περίοδο που δεν υπήρχαν πόροι αλλά και μόνο για λόγους πρεστίζ, ο ΠΑΟΚ έπρεπε και ήθελε να έχει οπουδήποτε παρουσία. Ακόμη και με προσωπικό κόστος.

κ.Πουρλιοτόπουλε, έγραψε πολλά χιλιόμετρα το κοντέρ;

«Νταλικιέρης στην Σκανδιναβία θα μπορούσα να δουλέψω με την προϋπηρεσία που απέκτησα...» (σ.σ. γελάει).

Σαββίδης: «Θέλω να είμαστε η πρώτη τους επιλογή»

Η ευλογία που ακούει στο όνομα... Ιβάν Σαββίδης

Από μηχανής θεός, ο ερχομός του Ιβάν Σαββίδη στον ΠΑΟΚ. Ευλογία, όπως θα σας πει ο Βαγγέλης Πουρλιοτόπουλος: «Ήρθε και τίναξε την μπάνκα στον αέρα. Αλλά ήμασταν έτοιμοι. Βρήκε μία μηχανή καλοκουρδισμένη, με πολλές ιδέες. Φτιάχναμε μόνο όνειρα και μέχρι τότε ήμασταν περιορισμένων δυνατοτήτων». Και ο Ιβάν Σαββίδης ήρθε για να τους δώσει φτερά. Είχε όμως και μία απαίτηση. Συγκεκριμένη: «Θέλω να είμαστε η πρώτη τους επιλογή».

Και εγένετο η... Εύξεινος Λέσχη

Στα πρώτα χρόνια της παρουσίας του Ιβάν Σαββίδη, όταν βρέθηκε σε ανύποπτο χρόνο στους ξενώνες της Τούμπας και περιηγήθηκε στα ενδότερα των ακαδημιών, αρκέστηκε σε μία ατάκα: «Εδώ μένουν τα παιδιά της Ακαδημίας; Βρείτε σπίτι!». Η λύση της ενοκίασης σπιτιών περιμετρικά της Τούμπας δεν ήταν ενδεδειγμένη για μία ανθρωποκεντρική ακαδημία. Ήταν τεράστια ευθύνη. Και ως εκ τούτου στράφηκαν στη δημιουργία του Σπιτιού των Ακαδημιών.

Το κτίριο, όπου άλλοτε στεγάζονταν η Εύξεινος Λέσχη, στην οδό Βασιλίσσης Όλγας, είναι από το 2015 το Σπίτι των Ακαδημιών του ΠΑΟΚ και φέρει την υπογραφή του Ιβάν Σαββίδη. Κάθε πενταετία ανανεώνεται η μίσθωσή του και ήδη έχει ανακαινιστεί δις, φιλοξενώντας κοντά στα 50 παιδιά. Παιδιά που ζουν μακριά από τις οικογένειές του αλλά απολαμβάνουν την ευρύτερη έννοια του όρου «σπίτι», η οποία παραμένει βασική και ζωτική για την ακαδημία.

Αυτά τα παιδιά είναι όλα κάτω από μία στέγη. Εκεί τους παρέχονται τα πάντα. Πρόγραμμα, σωστή διατροφή, ιατρική φροντίδα, ψυχολογική υποστήριξη, φροντιστήρια, παιδαγωγικές συνθήκες, λεωφορεία που τους μεταφέρουν στο γήπεδο όπου προπονούνται, ένα υπερσύγχρονο γυμναστήριο. Κυρίως, όμως, απολαμβάνουν ασφάλεια και σταθερότητα.

«Όταν δημιουργήθηκε το Σπίτι των Ακαδημιών, κοιμηθήκαμε». Τελεία.

Η παρ΄ολίγον αρπαγή του Τζόλη

Μικρόφωνο και πάλι στον Βαγγέλη Πουρλιότουλο: «Ξαφνικά ο ΠΑΟΚ αποκτά όνομα, οι προσκλήσεις έρχονται η μία μετά την άλλη, δεν ξέρουμε τι να πρωτοεπιλέξουμε... Ξεκινάμε από Βαλκάνια, Κεντρική Ευρώπη και μετά κινούμαστε σε Ιβηρική, Σκανδιναβία. Κερδίσαμε ένα τουρνουά στη Ρωσία με έπαθλο ένα πολύ ωραίο 3ημερο. Με την υποσημείωση πως στα ψιλά γράμματα υπήρχε ο όρος πως το ταξίδι ισχύει σε περίπτωση που κερδίσει ρωσική ομάδα.

Όταν -λοιπόν- κερδίσαμε το τουρνουά (σ.σ. η γενιά του 2002), πηγαίνουμε και ρωτάμε μέχρι πότε έχουμε το περιθώριο να δηλώσουμε για το ταξίδι; Και τότε συνειδητοποιούμε τι ισχύει. Μεταφέρθηκε αυτό στον κ.Σαββίδη, ο οποίος αμέσως είπε: «Να μην στεναχωριούνται τα παιδιά, να επιλέξουν χώρα και να μου πείτε. Τους καλύπτω εγώ!».

Μας είπαν από την Μπαρτσελόνα, τον Τζόλη ξεχάστε τον!

Γίνεται η ψηφοφορία και κερδίζει η Βαρκελώνη έναντι της Μαδρίτης για μία ψήφο. Εκεί λοιπόν παίξαμε το φιλικό με την Μπάρτσα. Και τους κερδίσαμε με δύο γκολ του Τζόλη. Και δεν άρεσε καθόλου στους δύο προπονητές της Μπάρτσα και στον τεχνικό διευθυντή (σ.σ. γελάει) γιατί είχαμε ραντεβού κλεισμένο για να μιλήσουμε και εν τέλει ακυρώθηκε, τσαντίστηκαν. Ήταν αξιοπρεπέστατοι οι άνθρωποι αλλά το ραντεβού δεν έγινε ποτέ. Γύρισαν και είπαν στους προπονητές μας στην ψύχρα όμως, αυτόν τον μικρό ξεχάστε τον (σ.σ. τον Τζόλη). Αλλά τότε ήρθε η τιμωρία τους. Πώς; Τιμωρήθηκαν από την UEFA με απαγόρευση μεταγραφών και έτσι γλίτωσε ο Τζόλης».

Λύρατζης, ο πρώτος!

Λύρατζης και Κωνσταντέλιας αποτελούν δύο παιδιά των ακαδημιών του ΠΑΟΚ που άνοιξαν οικογενειακώς την πόρτα. Η αρχή έγινε με τον Καβαλιώτη και στην συνέχεια ακολούθησε και ο Ντέλιας. Απόρροια της τεράστιας πίστης που υπήρχε προς το πρόσωπό τους. Και πώς όχι, ο πρώτος αποδείχθηκε η ποδοσφαιρική καψούρα του στενού συνεργάτη του Αρσέν Βενγκέρ αλλά ο ΠΑΟΚ είχε άλλα σχέδια:

«Τον Λύρατζη τον διεκδικούσαμε με τον υπεύθυνο της μαμάς Άρσεναλ. Ερχόταν για προπονήσεις και σε εμάς και στην Elite Άρσεναλ.Ήταν ο διακαής πόθος του συνεργάτη του Βενγκέρ, Steve Morrow! Έπρεπε εγώ να αντιμετωπίσω τον κ.Βενγκέρ (σ.σ. γελάει). Το δεξί του χέρι. Παίξαμε μία μέρα ένα φιλικό μαζί τους στην Σουρωτή. Στην πόλη δεν υπήρχε ανταγωνισμός. Είχαμε φτάσει στο επίπεδο που θέλαμε και έρχεται -λοιπόν- η Άρσεναλ. Σκοτωνόμαστε μεταξύ μας, να παίξουμε, να μην παίξουμε το φιλικό... Τους λέω, πάμε!

Λύρατζης, η ποδοσφαιρική καψούρα του στενού συνεργάτη του Αρσέν Βενγκέρ

Και πηγαίνουμε και βλέπουμε ένα γήπεδο περιφραγμένο και στα μέτρα τους, θέλοντας να «χτυπήσουν» μέσα από την άρτια τεχνική που είχαν, το passing game κλπ. Στην αρχή είναι πολύ εντυπωσιακοί, δεν μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε και πάμε το παιχνίδι στη δύναμη, στο πάθος. Είχαν τεχνική αλλά τους έλειπαν παιχνίδια. Και αφού παίξαμε τρία 30λεπτα, τους κερδίσαμε κιόλας. Λέω στον προπονητή, έλα να πάρεις αύξηση (σ.σ. γελάει).

Δημιουργούμε έναν ανταγωνισμό λοιπόν μεταξύ μας αλλά μέχρι να εμφανιστούν τα παιδιά του 2004, που είναι η πιο άρτια γενιά μετά τους... 2000. Πρέπει να ήταν τρία με τέσσερα χρόνια αήττητοι. Και πάει η Άρσεναλ να μας κλέψει εκείνη την εποχή πέντε παιδιά. Στέλνουμε mail στην Άρσεναλ με τον Μαυρομάτη για να διευκρινίσουμε ορισμένα πράγματα και μόλις μας επιβεβαιώνουν ποια είναι τα στελέχη που δουλεύουν για λογαριασμό τους, απαντάμε πως θα σας κάνουμε καταγγελία στην UEFA για τιμωρία γιατί παρενοχλείτε παιδιά, δικά μας, που έχουν δελτία. Και τελικά κλείνουν και τα μαζεύουν και αυτοί της Άρσεναλ από εδώ...».

Ντέλιας, επαγγελματίας ετών 15!

«Έχετε έναν μικρό, τι είναι αυτό το πράγμα;». Μια ατάκα που ειπώθηκε την κατάλληλη στιγμή, από τους σωστούς ανθρώπους, εγείροντας την περιέργεια. «Δεν θα τον έχουμε για πολύ καιρό». Το video που απολαύσατε μέσα από το SDNA από τον εντυπωσιακό Κωνσταντέλια από το τουρνουά στο Γκέτενμποργκ είχε κάνει θραύση εντός των συλλόγων. Μόνο που ο παραπάνω διάλογος έφτασε και στα αυτιά του Ιβάν Σαββίδη. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. «Υπέγραψε επαγγελματικό συμβόλαιο, ετών 15 και μία ημέρα. Οπότε όποιος ήθελε να τον πάρει, έπρεπε να τον αποκτήσει ως επαγγελματία». Και ο ΠΑΟΚ ως δια μαγείας φρόντιζε πάντα να... σώζει ένα σπάνιο ταλέντο των ακαδημιών του, κι ας είδε την Φούλαμ (σ.σ. μία από τις πολλές) να δίνουν γη και ύδωρ στην οικογένειά του για την απόκτησή του και την Μπάρτσα να τον καλεί για να... γνωριστούμε καλύτερα.

Το... όνειρο του προπονητικού κέντρου

Επιμένουν να λένε πως όταν πραγματοποιηθεί και το όνειρο του προπονητικού κέντρου όλα θα λειτουργούν σαφώς με λιγότερες δυσκολίες. Για περίπου 280 τον αριθμό παιδιά, που ξεκινούν από τα πέντε και φτάνουν μέχρι τα 20 τους χρόνια. Υπάρχουν, άλλωστε, 14 ομάδες! Από την Κ19, την Κ17 και την Κ15, μέχρι την Κ14, την Κ13, την Κ12, την Κ11, την Κ10, την Κ9, αλλά και τις Κ8, Κ7, Κ6.

Για την ώρα ονειρεύονται μαζί με τα παιδιά που «μεγαλώνουν», ποδοσφαιρικά και όχι μόνο, φουσκώνουν από περηφάνια για εκείνα που συνδύασαν τον πρωταθλητισμό με το πανεπιστήμιο. Και πιστέψτε μας, δεν είναι λίγα! Αν και από ένα σημείο και μετά, οι τίτλοι έπαψαν να είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι υπεροπτικό ούτε εγωιστικό. Στην αρχή διψούσαν για τρόπαια, εν καιρώ έμαθαν και συνειδητοποίησαν πως προέχει η «εκπαίδευση» με την ευρεία της έννοια. Εξάλλου μια επένδυση στη γνώση αποδίδει το καλύτερο επιτόκιο. Και γι΄αυτό έχουν επιλέξει συνειδητά να ρίχνουν τους ηλικιακά μικρότερους στις «μάχες» του πρωταθλήματος υποδομής, παρά το γεγονός πως έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν μεγαλύτερους, θεωρώντας πως λειτουργεί σε βάθος χρόνου προς όφελός τους.

Στις ακαδημίες του ΠΑΟΚ, άπαντες ξεκινούν από τα βασικά. Από την ιστορία. Την ζωντανή ιστορία της ομάδας. Τον Γιώργο Κούδα. Η εμβληματική φωτογραφία του «Μεγαλέξανδρου» από τη μονομαχία του με τον Άνθιμο Καψή δεσπόζει στη βιτρίνα των ακαδημιών. Και όποιος θέλει να ανήκει στον ΠΑΟΚ, οφείλει πρωτίστως να μάθει τι πρεσβεύει ο ΠΑΟΚ...

FACTS

• Σε ηλικία 16 ετών, 10 μηνών, 2 ημερών ο Γιώργος Κούτσιας, ένα ακόμη παιδί των ακαδημιών του ΠΑΟΚ, έγινε ο νεότερος ποδοσφαιριστής που έχει παίξει σε ευρωπαϊκό αγώνα με τον Δικέφαλο.
• Επτά πρωταθλήματα για την Κ19 του ΠΑΟΚ, τα τέσσερα από τα οποία σερί (2017/18, 2018/19, 2019/20, 2020/21) με ασύλληπτο ρεκόρ 90 αγώνων. Το αήττητο από τον Δεκέμβριο του 2017, έσπασε Οκτώβριο του 2021!
• Ο Κουλιεράκης είναι ο μοναδικός Έλληνας παίκτης στην ιστορία του ΠΑΟΚ που είναι βασικός για 5 συνεχόμενα ματς, χωρίς να γίνει αλλαγή, χωρίς να είναι τερματοφύλακας και χωρίς να έχει ηττηθεί η ομάδα του στα ματς που έχει αγωνιστεί.
• Η Εθνική Ελλάδος στις ηλικίες Κ19 αντιμετώπισε πρόσφατα την αντίστοιχη Εθνική της Ελβετίας για τα προκριματικά του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος, έχοντας 8 ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ στην βασική σύνθεσή της ενώ και οι αλλαγές είχαν ασπρόμαυρο... άρωμα. Αγωνίστηκαν συνολικά δέκα παίκτες του ΠΑΟΚ (Μοναστηρλής, Φίλων, Κωττάς, Γεωργιάδης, Σπυράκος, Κούτσιας, Τσίκος, Σμυρλής, Γκούμας, Τασιούρας).
• Τσιγγάρας, γενιά του 2000 και ο αδερφός του, του 1999, αγωνιζόταν στους Μπέμπηδες. Τους έφερνε καθημερινά από την Χαλκιδική ο πατέρας τους, ο οποίος παρακαλούσε για ισοπαλία στα μεταξύ τους παιχνίδια προκειμένου να μην τσακώνονται τα αδέρφια.