To Mάντσεστερ της Βοημίας

Ελάχιστοι ίσως γνωρίζουν ότι στο Λίμπερετς διαβιεί ελληνική μειονότητα αποτελούμενη από τους απογόνους κομμουνιστών προσφύγων, που κατέφυγαν στην Τσεχοσλοβακία μετά τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο. Η τελευταία µαζική αποστολή Ελλήνων προσφύγων καταγράφεται το 1956. Πρόκειται για 800 Ελληνες πρόσφυγες που µετά τα αιµατηρά γεγονότα του 1956 στην Ουγγαρία ζήτησαν καταφύγιο στην Τσεχοσλοβακία, η οποία ανταποκρίθηκε θετικά σε σχετικό αίτηµα της ηγεσίας του ΚΚΕ. Ηταν 160 οικογένειες Ελλήνων, οι περισσότεροι από τους οποίους εγκαταστάθηκαν στο Γιάµπλονετς και στο Λίµπερετς.

Το Λίμπερετς (άλλοτε Ράιχενμπεργκ) είναι ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά και βιομηχανικά κέντρα στη Βοημία και η έκτη μεγαλύτερη πόλη της Τσεχίας. Απέχει 90 χλμ. από την Πράγα, μετρά 103.000 κατοίκους και μια ακμάζουσα βιομηχανία υφασμάτων και υαλικών από το 1579! Μέχρι το 1918 η πόλη ήταν μέρος της αυστριακής μοναρχίας στη Βοημία και αναπτύχθηκε ραγδαία στα τέλη του 19ου αιώνα με υπέροχο αποτέλεσμα μια εντυπωσιακή συλλογή από κτίρια, όπως το δημαρχείο, η όπερα και το Severočeské Muzeum (Μουσείο Βόρειας Βοημίας).

Το Opera House μάλιστα, διαθέτει μια εντυπωσιακή κύρια κουρτίνα, σχεδιασμένη από τον μέγιστο Αυστριακό καλλιτέχνη Gustav Klimt. Οι γειτονιές, ειδικά στους λόφους πάνω από το κέντρο της πόλης, οι δρόμοι, οι πλατείες αλλά και τα ιαματικά λουτρά δεν είναι παρά μια παραμυθένια μικρογραφία του ρομαντικού στυλ που κάνει ξεχωριστές τις πρωτεύουσες της κεντρικής Ευρώπης.

Στην πόλη αναπτύχθηκε η βιομηχανία μετάλλων, τροφίμων, αλλά κυρίως βαμβακιού και υφασμάτων, κάτι που της χάρισε το προσωνύμιο «Μάντσεστερ της Βοημίας». Αποτέλεσε για κάποιο διάστημα τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βοημίας μετά την Πράγα.

Μεταξύ Ναζί και δημοκρατίας

Μαύρη σελίδα στην ιστορία της πόλης αποτελεί η άνοδος των λαϊκιστικών Σουδητών (η Σουδητία ήταν τα εδάφη της βόρειας Βοημίας και Μοραβίας ως επί τω πλείστον με γερμανικό πληθυσμό) του (SDP), που διαπραγματεύτηκε κρυφά με τον Χίτλερ, ώστε να ενσωματωθεί η Σουδητία στην Γερμανία και να αποσταθεροποιήσει την τότε σύμμαχο της Γαλλίας Τσεχοσλοβακία.

Το Λίμπερετς έγινε χιτλερικό άντρο – εκεί μάλιστα το 1938 ο Χίτλερ δρομολόγησε το μέλλον της νεολαίας του – παρά τον σημαντικό δημοκρατικό δήμαρχο της Karl Kostka που αναγκάστηκε να καταφύγει στην Πράγα μετά τις απειλές κατά της ζωής του. Η Συμφωνία του Μονάχου έβαλε την πόλη στο χάρτη της ναζιστικής Γερμανίας κι έκτοτε οι διωγμοί Τσέχων και Εβραίων έγιναν ανελέητοι.

Το Λίμπερετς έγινε και πάλι μέρος της Τσεχοσλοβακίας μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οπότε και εκδιώχθηκε ο γερμανικός πληθυσμός, ωστόσο η πόλη εξακολουθεί να έχει μια σημαντική γερμανική μειονότητα, που αποτελείται από αντι-ναζιστές και απογόνους γερμανικών-τσεχικών οικογενειών που πολέμησαν τον Χίτλερ. Στο Λίμπερετς παραμένει εβραϊκή μειονότητα με νεόκτιστη συναγωγή μάλιστα.

Tourist guide

Τι να δείτε

Το δημαρχιακό μέγαρο (1893), το κάστρο Liberec (Liberecký Zámek), που χτίστηκε τον 16ο αιώνα, το κτίριο της όπερας και τον πύργο Ještěd (1968) πάνω στο βουνό Ještěd, που αποτελεί και το σύμβολο της πόλης.

Επιβεβλημένη και η επίσκεψη στον ζωολογικό κήπο της πόλης, τον πρώτο που άνοιξε στην Τσεχοσλοβακία το 1919, αλλά και στον Βοτανικό κήπο, συνέχεια της κληρονομιάς του κήπου που ιδρύθηκε το 1876, του παλαιότερου στην Τσεχική Δημοκρατία.

Τι να φάτε

Δεν ενδείκνυνται για χορτοφάγους, μα το τσεχικό φαγητό είναι πεντανόστιμο. Δοκιμάστε koleno , ψητό χοιρινό κότσι, vepřo-knedlo-zelo, ψητό χοιρινό με κομμάτια ψωμιού και μαγειρευτό λάχανο, utopenci, με το χοιρινό λουκάνικο να γίνεται τουρσί σε μια πικάντικη μαρινάδα με κρεμμύδι, μαύρο πιπέρι, δάφνη και άλλα μπαχαρικά και να καταναλώνεται κρύο με ψωμί. Η ονομασία του μεταφράζεται ως «πνιγμένοι άνδρες» και είναι ένα δείγμα του τσέχικου μαύρου χιούμορ, αφού αναφέρεται στον τρόπο που πέθανε ο δημιουργός του συγκεκριμένου πιάτου.

Τέλος, αξίζει να γευτείτε το svíčková na smetaně, φιλέτο βοδινού που περιλούζεται σε ένα φυτικό είδος σάλτσας (που αποτελείται από βότανα και ρίζες λαχανικών όπως καρότα, σέλινα και ρίζα μαϊντανού, και ως topping προστίθεται σάλτσα cranberry (ή μαρμελάδα), μια φέτα λεμόνι και κρέμα και έπειτα σερβίρεται με κομματάκια από ψωμί.

Τι να πιείτε

Μπίρα, φυσικά! Pivo, κατά τους Τσέχους, μπίρα που έχει ταυτιστεί με την Πράγα από το 1842, όταν αναπτύχθηκε ένα συγκεκριμένο είδος ξανθιάς lager από την πόλη του Plzeň (Pilsen) και κάπως έτσι γεννήθηκε η pilsner.