Μπουάνα Σαμάτα: Ο «πολεμιστής» που νίκησε τα λιοντάρια (vids)

H λέξη «Σίμπα» είναι πια διάσημη σ’ όλο το κόσμο και γι’ αυτό ευθύνονται τα… κινούμενα σχέδια. Δεν υπάρχει κάποιος, είτε μικρότερος σε ηλικία, είτε μεγαλύτερος που’ χει γίνει γονιός, ο οποίος να μην γνωρίζει το συμπαθέστατο λιονταράκι. «Σίμπα» σημαίνει απλά «λιοντάρι» στα σουαχίλι, αυτή την απλουστευμένη τεχνητή γλώσσα που την καθιέρωσαν οι Άραβες δουλέομποροι στα ανατολικά παράλια της Αφρικής κι έγινε η διεθνής γλώσσα συνεννόησης μεταξύ εκατοντάδων φυλών που ζουν εκεί.

Η Σίμπα είναι και μία από τις πιο ιστορικές ομάδες της Τανζανίας, με 22 τίτλους πρωταθλήματος από το 1936 που ιδρύθηκε. Έμβλημά της είναι, φυσικά, το λιοντάρι, και οι οπαδοί της υπερηφανεύονται ότι είναι η πιο γρήγορη ομάδα της Αφρικής! Λένε, μάλιστα, και μια χαριτωμενιά: Ότι στις προπονήσεις αμολάνε στο γήπεδο ένα πραγματικό λιοντάρι που κυνηγάει τους παίκτες, γι’ αυτό γίνονται τόσο γρήγοροι προσπαθώντας να του ξεφύγουν!

Ο Μπουάνα Αλί Σαμάτα, ο καλύτερος Τανζανός ποδοσφαιριστής όλων των εποχών, έκανε το πρώτο του επαγγελματικό συμβόλαιο με τη Σίμπα το 2010, σε ηλικία 18 ετών. Ως τότε έπαιζε σε μια ακαδημία του Νταρ Ες Σαλάμ, της μεγαλύτερης πόλης της χώρας. Αλλά εκτός από γρήγορος, όπως όλοι (θέλοντας και μη…) έδειξε ότι ξέρει και μπάλα, κάτι στο οποίο γενικά οι Τανζανοί δεν φημίζονται.

Μόλις μισή σεζόν πρόλαβε να παίξει ο «πολεμιστής» (αυτό σημαίνει Μπουάνα στα σουαχίλι) στη Σίμπα. Με 13 γκολ σε 25 συμμετοχές μπήκε αμέσως στα ραντάρ της Μαζέμπε, της κογκολέζικης ομάδας που τη δεκαετία του 2010 πρωταγωνιστούσε στο αφρικανικό ποδόσφαιρο, κυρίως γιατί προσπαθούσε να μαζέψει ταλέντα απ’ όλη τη μαύρη Αφρική που για κάποιους λόγους τα αγνοούσαν οι Ευρωπαίοι. Και η αλήθεια είναι ότι οι μάνατζερς, που κάνουν τη δουλειά πλέον αποκλειστικά στη μαύρη ήπειρο, δύσκολα πείθονται ότι ένας Τανζανός μπορεί να δείξει κάτι περισσότερο από ταχύτητα και αντοχή και να είναι τόσο καλός τακτικά, ώστε να πάρει μια ευκαιρία στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

Ο Σαμάτα έμεινε στο Λουμπουμπάσι, στο νότιο μέρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό, για πέντε σεζόν και κάτι (2011-16). Έπαιξε σε 207 ματς κι έβαλε συνολικά 85 γκολ, ανάμεσά τους και 19 σε 40 απαιτητικά ματς για το Τσάμπιονς Λιγκ Αφρικής. Πρόλαβε να κατακτήσει τέσσερα εγχώρια πρωταθλήματα και δύο κύπελλα, αλλά η κορωνίδα της επιτυχίας του ήταν ο κορυφαίος διασυλλογικός τίτλος της Αφρικής το 2015. Πέτυχε και δύο από τα συνολικά  τέσσερα γκολ της ομάδας του στον διπλό τελικό με την αλγερινή USM Αλγερίου.

Μπορεί να διαβάζεται κάπως υπερβολικό, όμως δεν είναι: Ο Σαμάτα έστρεψε μια ολόκληρη γενιά Τανζανών προς το ποδόσφαιρο. Σ’ ένα κράτος που ο αθλητισμός δεν είναι προτεραιότητα, όπως αλλού, για να κρύψει παθογένειες κάτω από το χαλί, οι αθλητικές επιτυχίες είναι εξαιρετικά μετρημένες. Οι μεγάλες αποστάσεις στον στίβο και η πυγμαχία είναι τα σπορ που έχουν προσφέρει μετάλλια σε διεθνείς διοργανώσεις. Το ποδόσφαιρο, παρά την γενική δημοφιλία του, δεν παράγει ταλέντο σε τέτοιο επίπεδο, όπως σε άλλες γωνιές της Αφρικής. Στην Τανζανία, λοιπόν, ο Σαμάτα το 2017 ψηφίστηκε ως ο πιο επιδραστικός άνδρας ως 25 ετών απ’ όλους του χώρους, από τον πολιτικό ως τον καλλιτεχνικό.

Τον Ιανουάριο του 2016 ξεκίνησε το ευρωπαϊκό ταξίδι του, που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα στον ΠΑΟΚ. Η πρώτη ομάδα που του έδωσε την ευκαιρία να παίξει ήταν η βελγική Γκενκ, στην ομάδα έπαιξε για τέσσερις σεζόν με το εξαιρετικό ποσοστό των 56 γκολ σε 144 ματς.

Το μεγάλο βήμα έγινε το 2020 με την Άστον Βίλα. Υπέγραψε συμβόλαιο για 4,5 χρόνια τον Ιανουάριο εκείνου του έτους, ωστόσο στην Πρέμιερ Λιγκ δεν ευδοκίμησε ιδιαίτερα. Πρόλαβε, βεβαίως, να γίνει ο πρώτος Τανζανός με συμμετοχή και γκολ στο αγγλικό πρωτάθλημα, ωστόσο μέσα σε μισό χρόνο οι «βίλανς» αποφάσισαν ότι δεν είναι γι’ αυτούς. Έτσι ήλθε η μεταγραφή στη Φενέρμπαχτσε, που τον υποδέχτηκε μετά βαϊων και κλάδων.

Αν μη τι άλλο, τις τρεις επόμενες σεζόν ο Σαμάτα είχε… σταθερότητα, αν και δεν βρέθηκε στα στάνταρ που είχε πιάσει νωρίτερα. Στη Φενέρ την πρώτη σεζόν έκανε 5 γκολ σε 30 ματς. Δόθηκε δανεικός στην Αντβέρπ και έκανε 5 γκολ σε 32 ματς για τη σεζόν 2021-22. Το 2022-23 έκανε 6 γκολ σε 33 ματς με τη γνώριμή του Γκενκ, όταν και ολοκληρώθηκε η περιήγησή του πριν συμφωνήσει με τον ΠΑΟΚ.

Με τον δικέφαλο του βορρά πανηγύρισε τον πρώτο του τίτλο σε ευρωπαϊκό έδαφος το περασμένο καλοκαίρι. Με 8 γκολ και 9 ασίστ σε συνολικά 61 ματς οι αριθμοί του έμοιαζαν να πέφτουν ακόμα περισσότερο, ωστόσο έχει προσπαθήσει πολύ να τους φτιάξει τον τελευταίο καιρό (με απολογισμό πέντε γκολ τις τελευταίες 40 μέρες).

Έχει ακούσει πολλά ο Μπουάνα Σαμάτα, έχει αντιμετωπίσει και θυμό, αλλά και καζούρα για τα ποδοσφαιρικά του προσόντα. Αυτό που δεν μπορεί να τον κατηγορήσει κανείς είναι ότι δεν προσπαθεί. Ούτε ο ίδιος πλασαρίστηκε σαν μηχανή του γκολ ποτέ στη ζωή του. Είναι ένα χρήσιμο γρανάζι, που δεν δημιουργεί προβλήματα και μπαίνει για να προσφέρει ό,τι μπορεί. Λίγο, πολύ, αυτό που μπορεί. Και δεν φοβάται. Τι να φοβηθεί, άλλωστε, τα λιοντάρια τα νίκησε στα νιάτα του.