Τι έκαναν οι Τούρκοι με την «εγκληματική οργάνωση»

Η απαγγελία κατηγοριών σήμανε τον ευρωπαϊκό αποκλεισμό της Φενερμπαχτσέ με παρέμβαση της UEFA, ενώ ο πρόεδρος φυλακίστηκε. Διαβάστε όλο το συγκλονιστικό χρονικό. Το καλοκαίρι του 2011 η είδηση έσκασε σαν βόμβα στα θεμέλια του τουρκικού ποδοσφαίρου. Τα νέα για ύπαρξη εγκληματικής οργάνωσης που απειλούσε, έστηνε παιχνίδια και δωροδοκούσε στη Σούπερ Λιγκ και στην πρώτη κατηγορία της χώρας κλόνισαν την αξιοπιστία του τουρκικού ποδοσφαίρου αμαυρώνοντας το προφίλ του, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων.

Οι εξελίξεις ήταν άμεσες, με την αστυνομία από τις 3 ως τις 10 Ιουλίου του 2011 να προχωράει σε 61 συλλήψεις υπόπτων, μεταξύ των οποίων ήταν παράγοντες ομάδων, προπονητές και παίκτες. Η UEFA δεν έχασε καθόλου χρόνο καθώς μόλις δύο ημέρες αργότερα «έτρεξε» τη δική της έρευνα πάνω στο καυτό αυτό ζήτημα. Ωστόσο και από τη δική της την πλευρά η τουρκική δικαιοσύνη ξεκίνησε να ξετυλίγει το κουβάρι και ήδη στις 20 Ιουλίου ο εισαγγελέας που ερευνούσε την υπόθεση είχε συγκεντρώσει όλο το απαραίτητο υλικό 12.000 σελίδων.

Η Φενέρ στο στόχαστρο της Ομοσπονδίας

Η Πειθαρχική Επιτροπή της Τουρκικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας άρχισε να επεξεργάζεται τα στοιχεία που είχε στα χέρια της και στις 15 Αυγούστου είχε ήδη βγει το πρώτο πόρισμα, το οποίο όμως δεν δόθηκε στη δημοσιότητα. Τα έγγραφα «έκαιγαν» τη Φενερμπαχτσέ, κάτι που αποδείχτηκε και από μία περίληψη της έκθεσης 38 σελίδων που διέρρευσε στον τουρκικό Τύπο λίγες μέρες αργότερα. Η Φενέρ βρισκόταν μπλεγμένη σε σκάνδαλο συνολικά 13 αγώνων της προηγούμενης σεζόν, κατά την οποία είχε κατακτήσει τον τίτλο στη Σούπερ Λιγκ. Μάλιστα οι χειραγωγημένοι 13 αγώνες δεν αφορούσαν μόνο παιχνίδια στα οποία συμμετείχε η Φενερμπαχτσέ, αλλά και ματς στα οποία συμμετείχε η συνδιεκδικήτρια του τίτλου Τράμπζονσπορ. Η Φενέρ, είτε είχε δωροδοκήσει είτε είχε προσπαθήσει να χρηματίσει διαιτητές και αντιπάλους της Τράμπζονσπορ, προκειμένου να της «κόψει» βαθμούς στη μάχη για την κατάκτηση του τίτλου.

Οι κατηγορίες βάραιναν τα «Κίτρινα Καναρίνια» από το ανώτερο διοικητικό της επίπεδο. Πρώτος κατηγορούμενος για την εγκληματική οργάνωση που κινούσε τα νήματα στο ποδόσφαιρο της χώρας ήταν ο πρόεδρος Αζίζ Γιλντιρίμ, ενώ μπλεγμένοι ήταν επίσης ο αντιπρόεδρος του συλλόγου Ιλχάν Εκσίογλου, ο τότε τεχνικός της ομάδας Σεμίλ Τουράν και διάφορα μέλη της διοίκησης. Φυσικά το πόρισμα δεν εμπεριείχε μόνο ανθρώπους της Φενέρ (κατηγορούμενοι ήταν διαιτητές, μέλη διοικήσεων άλλων συλλόγων, συμπεριλαμβανομένης της Μπεσίκτας, και άνθρωποι που σχετίζονταν άμεσα με το τουρκικό ποδόσφαιρο) ωστόσο ο κύριος πυρήνας του αποτελούταν από παράγοντες της Φενερμπαχτσέ.

Η απαγγελία κατηγοριών έφερε ευρωπαϊκό αποκλεισμό

Με την απαγγελία των κατηγοριών η UEFA αντέδρασε άμεσα και πίεσε με τον δικό της τρόπο την Τουρκική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία προκειμένου να βρεθεί λύση. Αρχικά η Ομοσπονδία της χώρας φαινόταν διστακτική στο να προχωρήσει στην αποπομπή της Φενερμπαχτσέ από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για ένα χρόνο, ωστόσο η UEFA απείλησε με κυρώσεις. Οι κυρώσεις αυτές αφορούσαν στο σύνολο της τουρκικής λίγκας σε περίπτωση που η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της χώρας δεν απέκλειε τη Φενέρ από το Τσάμπιονς Λιγκ.

Η απειλή αυτή δεν περιορίστηκε σε επίπεδο φημών ή δηλώσεων, αλλά αποτελούσε επίσημη θέση της UEFA που αναρτήθηκε σε ανακοίνωση στο σάιτ της Τουρκικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, η οποία εξηγούσε τον λόγο του αποκλεισμού της Φενερμπαχτσέ για τη σεζόν 2011-2012. Και όλα αυτά μέχρι τις 24 Αυγούστου, δηλαδή μόλις ένα δεκαήμερο μετά την απαγγελία των κατηγοριών. Το κενό που δημιουργήθηκε κάλυψε η δευτεραθλήτρια της περσινής σεζόν Τράμπζονσπορ, παρότι η οριστική απόφαση πάρθηκε μόλις 24 ώρες πριν την κλήρωση των ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ στο Μόντε Κάρλο. Αυτό φυσικά δεν ενδιέφερε κανέναν μιας και η βούληση για κάθαρση, τόσο από την UEFA όσο και από την Ομοσπονδία της Τουρκίας, ήταν φλογερή.

Πλήρης διαλεύκανση με τη βούληση της Ομοσπονδίας

Οι ανακρίσεις των μαρτύρων, των υπόπτων και γενικά όλων των εμπλεκόμενων για τη σύσταση εγκληματικής οργάνωσης στο ποδόσφαιρο της χώρας συνεχίστηκε τον Σεπτέμβριο. Ο φάκελος, δηλαδή, δεν έκλεισε μέχρι να διαλευκανθεί πλήρως η υπόθεση και τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι. Η Πειθαρχική Επιτροπή της Τουρκικής Ομοσπονδίας μάλιστα πήρε την απόφαση να μην προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες μέχρι η διερεύνηση του ζητήματος να ολοκληρωθεί. Οκτώ μήνες αργότερα, στις 7 Μαΐου του 2012, η Τουρκική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία έβγαλε την ετυμηγορία για τα άτομα που δρούσαν με εγκληματικό τρόπο στον ποδοσφαιρικό χάρτη της Τουρκίας. Ανάμεσα στους παράγοντες, ο ποδοσφαιριστής της Μπουγιουκσεχίρ, Ιμπράημ Ακίν, τιμωρήθηκε με τριετή αποκλεισμό και ο παίκτης της Γκενσλερμπιρλιγκί, Σερντάρ Κούλμπιλγκε, με διετή αποκλεισμό καθώς αμφότεροι είχαν χρηματιστεί ώστε να στήσουν τις αναμετρήσεις των ομάδων τους με τη Φενερμπαχτσέ, παιχνίδια που η Φενέρ κέρδισε.

Η ποινή φυλάκισης στον πρόεδρο της Φενερμπαχτσέ

Αυτό όμως που όλοι περίμεναν ήταν οι κατηγορίες στα... «μεγάλα κεφάλια» της εγκληματικής οργάνωσης που αφορούσαν τους διοικούντες της άμεσα εμπλεκόμενης με το σκάνδαλο Φενερμπαχτσέ. Την 1η Ιουνίου του 2012 στην Κωνσταντινούπολη ο εισαγγελέας ήταν καταπέλτης για τον πρόεδρο της Φενέρ, Αζίζ Γιλντιρίμ. Η αρχική πρόταση ήταν ποινή φυλάκισης 39 χρόνων και εννέα μηνών για χειραγώγηση αγώνων και σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, ωστόσο αυτή έπεσε τελικώς στα 13 χρόνια, δέκα μήνες και 15 ημέρες για τον «εγκέφαλο» της οργάνωσης.

Επιπλέον πέραν της Φενερμπαχτσέ άλλες επτά ομάδες (Μπεσίκτας, Μιρσίν Ιντμάρ Γιουρντού, Μανίσασπορ, Τράμπζονσπορ, Σίβασπορ, Γκιρεσούνσπορ και Μπουγιουκσεχίρ) βρέθηκαν στο στόχαστρο για εμπλοκή παραγόντων τους στην υπόθεση. Μάλιστα και στον πρόεδρο της δευτεραθλήτριας Τράμπζονσπορ, Σαντρί Σενέρ, ο εισαγγελέας απηύθυνε κατηγορίες για χρηματισμό και χειραγώγηση αγώνων, με τον Γιλντιρίμ να τον κατηγορεί σε κατάθεση ότι συναλλασσόταν με πολιτικά κόμματα και πρόσωπα της χώρας. Παράλληλα πέραν της ποινής φυλάκισης των υπόλοιπων ιθυνόντων της Φενερμπαχτσέ, αλλά και της Μπεσίκτας (συμπεριλαμβανομένου του προπονητή της Ταϊφούρ Χαβουτσού), ο εισαγγελέας επέβαλε ποινές σε 14 ποδοσφαιριστές διαφόρων συλλόγων. Ο συνολικός αριθμός των εμπλεκόμενων ανερχόταν στους 93.

Ένα μήνα αργότερα, στις 2 Ιουλίου του 2012, βγήκε η οριστική απόφαση του δικαστηρίου που έστελνε τον πρόεδρο της Φενερμπαχτσέ, Αζίζ Γιλντιρίμ οριστικά στη φυλακή για έξι χρόνια και τρεις μήνες. Επιπλέον το δικαστήριο αποφάσισε να του επιβάλει πρόστιμο ύψους 1,3 εκατομμυρίου τουρκικών λιρών (720.000 δολάρια) καθώς και αποκλεισμό του τόσο από τη διοικητική ενασχόληση όσο και από την παρακολούθηση αγώνων.

Νέος αποκλεισμός, από την UEFA αυτή τη φορά

Τη σεζόν 2012-2013, έναν χρόνο δηλαδή μετά τον ευρωπαϊκό της αποκλεισμό, στη Φενερμπαχτσέ δόθηκε κανονικά η άδεια για τη συμμετοχή της στο Τσάμπιονς Λιγκ. Τα «Κίτρινα Καναρίνια» δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή τους στους ομίλους της διοργάνωσης μέσω των προκριματικών με συνέπεια να συνεχίσουν κανονικά στο Europa League. Μάλιστα η τουρκική ομάδα έφτασε εκείνη τη σεζόν μέχρι τα ημιτελικά, όπου αποκλείστηκε από την Μπενφίκα. Η UEFA ωστόσο, όπως και το καλοκαίρι του 2011, δεν είχε βάλει τον φάκελο στο συρτάρι.

Ένα χρόνο μετά την οριστική καταδίκη του Γιλντιρίμ για φυλάκιση, η UEFA ανακοίνωσε στις 10 Ιουνίου του 2013 ότι ο ανακριτής έχει ήδη καταθέσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία που βαραίνουν τη Φενερμπαχτσέ στο Πειθαρχικό Σώμα της UEFA, το οποίο και θα αποφασίσει νέα τιμωρία του τουρκικού συλλόγου αυτή τη φορά πάνω στην απόφαση της οριστικής καταδίκης της, και όχι πάνω στην απαγγελία των κατηγοριών, όπως είχε γίνει αρχικά το καλοκαίρι του 2011. Μάλιστα το νέο πόρισμα της UEFA αφορούσε και την Μπεσίκτας για χειραγώγηση του νικηφόρου τελικού Κυπέλλου Τουρκίας το 2011 απέναντι στην Μπουγιουκσεχίρ. Δύο μόλις εβδομάδες αργότερα, στις 25 Ιουνίου του 2013, η Πειθαρχική Επιτροπή της UEFA ανακοίνωσε ότι αποκλείει τη Φενερμπαχτσέ από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για τις επόμενες δύο σεζόν, έχοντας μάλιστα άμεση ισχύ από τη σεζόν 2013-2014 που αφορούσε τον αποκλεισμό της Φενέρ από το Τσάμπιονς Λιγκ. Όσον αφορά την Μπεσίκτας, αυτή τιμωρήθηκε με μονοετή αποκλεισμό από το Europa League της ίδιας σεζόν.

Οι εφέσεις «ναυάγησαν»

Αμφότεροι οι σύλλογοι άσκησαν άμεσα έφεση στις ποινές αποκλεισμού που τους είχαν επιβληθεί. Στις 15 Ιουλίου του 2013 η UEFA αποφάσισε να διατηρήσει τον μονοετή αποκλεισμό της Μπεσίκτας, ενώ η έφεση της Φενερμπαχτσέ είχε μερικώς γίνει αποδεκτή. Οι υποθέσεις των Φενερμπαχτσέ και Μπεσίκτας πήγαν κατευθείαν στο CAS, με το Ανώτατο Αθλητικό Δικαστήριο τρεις μέρες αργότερα να ανακοινώνει πως οι οριστικές αποφάσεις πρόκειται να ανακοινωθούν στα τέλη Αυγούστου. Οι ποινές ωστόσο, όπως ήταν απολύτως λογικό, δεν άλλαξαν, με τον διετή αποκλεισμό της Φενερμπαχτσέ και τον μονοετή της Μπεσίκτας να διατηρούνται, αυτή τη φορά αμετάκλητα.

Η ανεπιτυχής διεκδίκηση αποζημίωσης

Η Φενέρ ήταν πλέον και με τη βούλα καταδικασμένη για τις παρανομίες των διοικούντων της τη σεζόν 2010-2011. Η απέλπιδα προσπάθειά της ήρθε τον περασμένο Μάιο όταν και η Φενέρ κατέθεσε νέα έφεση, αυτή τη φορά στα Ελβετικά Δικαστήρια, εναντίον των κυρώσεων που της επιβλήθηκαν. Η υπόθεση εκδικάστηκε και τον Οκτώβρη που μας πέρασε τα Ελβετικά Δικαστήρια δεν δικαίωσαν τη Φενερμπαχτσέ, η οποία διεκδικούσε ό,τι της είχε απομείνει, μια χρηματική αποζημίωση τόσο από την UEFA όσο και από τον CAS. Η Φενέρ από την πλευρά της αισθάνθηκε για ακόμη μια φορά αδικημένη τονίζοντας πως «και η απόφαση των Ελβετικών Δικαστηρίων ήταν άμεσα συνυφασμένη και επηρεασμένη από τις πρότερες αποφάσεις των δικαστηρίων εναντίον της».