Τούντορ... είσαι!

Ο 37χρονος Κροάτης, ο οποίος ανακοινώθηκε και επίσημα από τον ΠΑΟΚ είναι το πρώτο μεγάλο στοίχημα του Φρανκ Άρνεσεν που δεν δίστασε να του δώσει τριετές συμβόλαιο, παρότι η προπονητική του διαδρομή είναι πολύ μικρή. Το SDNA καταγράφει μέρα-μέρα το άγνωστο προπονητικό ημερολόγιο του κόουτς Ιγκόρ Τούντορ...

Ήταν μία από τις τελευταίες μεγάλες βραδιές του συλλόγου. Στο «Πόλιουντ» δεν έπεφτε καρφίτσα. Στους δρόμους δεν κυκλοφορούσε ψυχή. Εκείνο το βράδυ ολόκληρη η Κροατία είχε ενωμένα τα μάτια, τα αυτιά και τις προσευχές της. Εκείνο το βράδυ της 1ης Μαρτίου του 1995 η Χάιντουκ φιλοξενούσε τον μεγάλο και σχεδόν ανίκητο Άγιαξ στον πρώτο προημιτελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, όταν ακόμα η διοργάνωση έδινε ακόμα δικαίωμα στο όνειρο για τους φτωχούς και καταφρονεμένους του ποδοσφαίρου. Ο «Αίαντας» του Λουίς Φαν Χάαλ έμοιαζε με μηχανή. Η Χάιντουκ με μπροστάρη τον Αλιόσα Ασάνοβιτς και πρωτοπαλίκαρα του Ίγκορ Στίματς και Μίλαν Ράπαιτς πολέμησε όσο πιο γενναία μπορούσε και κράτησε το 0-0. Ένας από τους ανθρώπους που δεν άφησε νύχια από την αγωνία εκείνο το βράδυ, ήταν ο Ίγκορ Τούντορ, που έζησε το τελευταίο πολύ μεγάλο ευρωπαϊκό ματς της Χάιντουκ, ως ball-boy.

Ζωή σαν όνειρο
Τότε πίστευε ότι δεν είχε καμία ελπίδα να ζήσει κάτι τέτοιο. Θεωρούσε τον εαυτό του ένα μέτριο ταλέντο, χωρίς κάτι το ξεχωριστό. Όταν κρέμασε τα παπούτσια του σε ηλικία 31 ετών από μία σπάνια βακτηριακή λοίμωξη στον αστράγαλο του, κατάλαβε ότι το ποδόσφαιρο του είχε προσφέρει με γενναιοδωρία τα πάντα. Φόρεσε την φανέλα της μεγάλης και παντοτινής του αγάπης (Χάιντουκ), της έφερε στα ταμεία της 8 εκατομμύρια μάρκα (σημερινά 4 εκατομμύρια ευρώ) εν έτει 1998, όταν έγινε η ακριβότερη πώληση στην ιστορία της, έζησε 9 χρόνια στον κόσμο της Γιουβέντους, κατέκτησε μαζί της κάθε πιθανό και απίθανο τίτλο (πλην Τσάμπιονς Λιγκ), φόρεσε 55 φορές το εθνόσημο, δούλεψε κι έγινε καλύτερος υπό τις οδηγίες Λίπι, Αντσελότι, Καπέλο, έπαιξε σε Μουντιάλ, θα μείνει για πάντα στην ιστορία ως μέλος εκείνης της εκπληκτικής παρέας της «χρβάτσκα» που έφτασε ως την τρίτη θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο το 1998. Τι άλλο να ζητήσει;

Δεν έχει νόημα να αναφερθούμε στον ποδοσφαιριστή Τούντορ. Απλώς να πούμε ότι ήταν ένας ψηλόλιγνος δυναμικός στόπερ, που όσο περνούσαν τα χρόνια, άρχισε να έχει τακτική και τεχνική βελτίωση, κάτι που στα τελειώματα, του επέτρεψε να παίξει και λιγάκι ως αμυντικός χαφ. Σε μία ομάδα γεμάτη από καλλιτέχνες, ο Κροάτης ήταν ο σκληρός, ο τσαμπουκάς, ο μάτσο, ο σωματοφύλακας τους. Γι' αυτό και έμεινε τόσα χρόνια στην «Μεγάλη Κυρία», με ένα μικρό διάστημα δανεισμού (συμπτωματικά πάλι σε ομάδα με ασπρόμαυρα) την Σιένα.

Για όλα φταίνε τα... ιταλικά
Αν για κάποιο λόγο κόλλησε το μικρόβιο της προπονητικής το οφείλει στα εξαιρετικά ιταλικά του. Αυτά (όπως και το γεγονός ότι πρόκειται για θρύλο της Χάιντουκ) τον έφεραν στο πλευρό του Έντι Ρέια ως assistant / μεταφραστή τον Αύγουστο του 2009, όταν ακόμα η ομάδα του Σπλιτ ξόδευε πολλά για να φέρει στον πάγκο της επώνυμες φίρμες. Κάθισε δίπλα στον Ιταλό «παππού» για 7 μήνες (μέχρι που μία ωραία πρωία ο Ρέια την... έκανε για την Λάτσιο) και απορροφούσε σαν σφουγγάρι κάθε νέα λεπτομέρεια σε ότι αφορά το καθημερινό «διοικείν». Εκεί, για πρώτη φορά σκέφτηκε σοβαρά το μέλλον του στους πάγκους. Ωστόσο, η φυγή του Ιταλού, σήμαινε και την παράλληλη αποχώρηση του Τούντορ από τον σύλλογο.

Αποτραβιέται λίγο από το ποδόσφαιρο και σε μία συνέντευξη του το 2011 προκαλεί αίσθηση. «Ακόμα και τον Μουρίνιο να έφερναν στην Χάιντουκ θα τον έβγαζαν άχρηστο. Οι άνθρωποι που διοικούν την Χάιντουκ είναι άσχετοι και επικίνδυνοι. Με πονάει που με έδιωξαν χωρίς ούτε μία δικαιολογία. Το αιώνιο πρόβλημα της Χάιντουκ είναι οι ότι οι παίκτες δεν σέβονται τους προπονητές, αφού ξέρουν ότι μετά από μερικά παιχνίδια θα τους διώξουν».

Η ευκαιρία
Τα οικονομικά της ομάδας του Σπλιτ πηγαίνουν... κατά διαόλου. Η απουσία της από το Τσάμπιονς Λιγκ και οι παράξενες μεταγραφικές της επιλογές φέρνουν τα ταμεία στα κόκκινα. Τον Δεκέμβριο του 2012, ο αθλητικός διευθυντής της Χάιντουκ Σέρτζιο Κρέσιτς του δίνει εν λευκώ την ομάδα under-17, με απώτερο σκοπό να τον «ψήσει» για την πρώτη ομάδα. Ο Τούντορ δράττεται της ευκαιρίας να φύγει για ένα σύντομο προπονητικό course στο Τορίνο, πλάι στον κολλητό του Αντόνιο Κόντε όπου μαθαίνει τα μυστικά του 3-5-2. Το εφαρμόζει στους μικρούς, οι οποίοι φτάνουν στον τελικό του κροατικού πρωταθλήματος. Δεν προλαβαίνει όμως να βγάλει την σεζόν εκεί, αφού προβιβάζεται στην πρώτη ομάδα τον Απρίλιο του 2013 και πριν κλείσει ένα μήνα κατακτά τον πρώτο του προπονητικό τίτλο (κύπελλο) στους διπλούς τελικούς με την Λοκομοτίβα (2-1, 3-3). Ο τίτλος τον μονιμοποιεί στην καρέκλα του, όμως η ώρα της κρίσης θα έρθει την επόμενη σεζόν.

Σαν έτοιμος από καιρό
Στην πρώτη του προετοιμασία είναι κυνικός: «Ξέρετε κανένα προπονητή που στο τέλος της προετοιμασίας να λέει ότι τα πήγαμε... χάλια; Στα 20 χρόνια που ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο δεν το έχω ακούσει ποτέ και ούτε εγώ θα το πω». Σημειολογικά ξεκινά προετοιμασία αρχές Ιουλίου, αφού το κροατικό πρωτάθλημα ξεκινά πολύ νωρίς. Η συμφωνία με την διοίκηση είναι σαφής: «μας ενδιαφέρει η οικονομική εξυγίανση και η αξιοποίηση των ταλέντων. Πάρε όσο χρόνο θέλεις να αξιοποιήσεις τους μικρούς και να βγάλεις παίκτες». Στα πρώτα ευρωπαϊκά ματς της προπονητικής καριέρας του για τον τρίτο προκριματικό του Europa League, ο Τούντορ γνωρίζει αποκλεισμό-σοκ από την Ντίλα Γκόρι της Γεωργίας με δύο ήττες καρμπόν (1-0), όμως στο πρωτάθλημα πάει... σφαίρα! Με το χειρότερο (βάση μπάτζετ) υλικό της σύγχρονης ιστορίας της, η Χάιντουκ παίζει... μπαλάρα. Το «Πόλιουντ» γεμίζει, ο κόσμος βλέπει τα πιτσιρίκια του Τούντορ να πετάνε και η ομάδα του Σπλιτ ονειρεύεται τίτλο για πρώτη φορά μετά το 2005. Μετά από 14 αγωνιστικές είναι στην κορυφή με 30 πόντους, έχει κερδίσει στο ντέρμπι με 2-0 την ισόβια πρωταθλήτρια Ντινάμο Ζάγκρεμπ, όμως η γενική αίσθηση είναι ότι η διαιτησία κάνει ότι μπορεί για να την φρενάρει.

Παράγκα
Τα μεγάλα μέσα αποσταθεροποίησης έχουν ξεκινήσει. Στο ματς με την Σλάβεν Μπελούπο (3-3) έρχεται η έκρηξη. Σε μία ακόμα άθλια διαιτησία, η Χάιντουκ γυρίζει από το 3-1, όμως ο Τούντορ αποβάλλεται για πρώτη φορά στην καριέρα του, με τον διαιτητή να υποστηρίζει ότι ο Κροάτης τεχνικός τον έβρισε: «δεν έχει αξία να παίζουμε άλλο και να προσπαθούμε όσο υπάρχει αυτή η κατάσταση εδώ. Δεν έχω αποβληθεί ποτέ στην καριέρα μου, όλοι ξέρουν ότι στο λεξιλόγιο μου δεν υπάρχουν οι βρισιές», λέει εν εξάλλω μετά το ματς, την ώρα που ο αθλητικός διευθυντής της Χάιντουκ απειλεί με μηνύσεις. Τελικά ο Τούντορ τιμωρείται βάσει φύλλου αγώνα με 15.000 πρόστιμο, όμως η ποινή 6 αγωνιστικών πέφτει μετά από την έφεση. Η ομάδα όμως έχει επηρεαστεί και το μήνυμα του ισχυρού έχει περάσει σε όλους. Ο Τούντορ ψηφίζεται κορυφαίος τεχνικός του πρώτου γύρου και το Σπλιτ (όπως και το «Πόλιουντ») γεμίζει με πανό που γράφουν «Uno di noi» (ένας από εμάς), αφού οι οπαδοί της Χάιντουκ ταυτίζονται με τον νέο τους τεχνικό.

Ειλικρινής
Σε μία του μεγάλη συνέντευξη ομολογεί με παρρησία πως: «Η Ντιναμό Ζάγκρεμπ είναι τώρα ισχυρότερη από εμάς, αφού έχει μεγαλύτερη οικονομική επιφάνεια λόγω του Τσάμπιονς Λιγκ». Σε εκείνο τον τρελό Δεκέμβριο του 2013, η Χάιντουκ χάνει με το ταπεινωτικό 5-0 στο κύπελλο από την αιώνια της αντίπαλο και λίγο μετά το ματς με την Ζάνταρ ο Τούντορ ομολογεί ότι «οι χαμένες ευκαιρίες είναι συνώνυμο της ποιότητας μας». Παρόλα αυτά δηλώνει ότι συνεχίζει να δουλεύει με μακρόπνοο πλάνο, φέρνοντας τον Άγιαξ ως παράδειγμα σε όλα τα επίπεδα.

Δάκρυα
Τον Μάρτιο του 2014, λίγο μετά την νίκη επί της Ζάνταρ που επαναφέρει την Χάιντουκ (προσωρινά) στην δεύτερη θέση, η διοίκηση τον επιβραβεύει με ανανέωση συμβολαίου για ακόμα δύο χρόνια και στην συνέντευξη τύπου, ο Τούντορ ξεφεύγει: «Είμαι περήφανος που είμαι οπαδός της Χάιντουκ. Αγαπάω αυτή την ομάδα», λέει με δάκρυα στα μάτια! Η σεζόν όμως κλείνει με 5 ήττες σε 8 ματς και ο απολογισμός της τρίτης θέσης με 22 βαθμούς από την πρώτη θέση και τα 44 γκολ παθητικό (σε 36 ματς) σβήνουν τις καλές αναμνήσεις του πρώτου γύρου. Οι 32 παίκτες που χρησιμοποίησε ο Τούντορ στο πρωτάθλημα μαρτυρούν πολλά. Δεν είχε αγαπημένο σύστημα. Η Χάιντουκ ήταν σαν ένα προπονητικό πείραμα για τον ίδιο. Έπαιξε με 4-2-3-1, με 4-3-3, δοκίμασε με τρεις στόπερ, με δύο φορ (4-4-2). Λες και ήθελε να τα δοκιμάζει όλα για να καταλήξει κι ο ίδιος σε ένα σταθερό προπονητικό ύφος και να δει πως λειτουργούν και στην πράξη...

Εξελίσσει - πουλάει
Για δεύτερο σερί καλοκαίρι, η Χάιντουκ (ξε)πουλάει ότι καλύτερο έχει. Στα δύο καλοκαίρια που ο Τούντορ κάθισε στον πάγκο της ομάδας του Σπλιτ αυτή δεν ξόδεψε ούτε... κούνα για μεταγραφές την ώρα που από τις πωλήσεις των Ραντόσεβιτς (Νάπολι), Πάσαλιτς (Τσέλσι), Κουασί (Σανγκάη), Αντριάσεβιτς (Ντιναμό Ζάγκρεμπ), Μίλιτς (Οστάνδη) που απέκτησαν υπεραξία με τον Τούντορ έβαλε στα ταμεία της περίπου 6-7 εκατομμύρια ευρώ που την βοήθησαν να ζήσει. Η φετινή σεζόν ξεκίνησε αντιστρόφως ανάλογα. Μεγάλες εμφανίσεις στην Ευρώπη, κακή πορεία στο πρωτάθλημα. Μετά από δύο ηρωικούς αποκλεισμούς της ιρλανδικής Ντάναλκ (2-0, 1-2) και της Σαχτάρ Καραγκάντι (2-4, 3-0), το εμπόδιο της (μετέπειτα φιναλίστ) Ντνίπρο ήταν αξεπέραστο για τους ομίλους. Η Κροάτες ηττώνται με 2-1 στην Ουκρανία και στον επαναληπτικό του «Πόλιουντ» χάνουν αμέτρητες ευκαιρίες, μα το 0-0 μένει ως το τέλος και οι όμιλοι κάνουν φτερά. Οι δηλώσεις του έχουν πιο πολύ ενδιαφέρον από τα ματς. Μετά την εντός έδρας ήττα με από την Ντάνταλκ δηλώνει «ντροπιασμένος για αυτή την άθλια εμφάνιση», ενώ μετά την τεσσάρα στο Καζακστάν από την ΚΑραγκάντι δηλώνει: «περήφανος για τους παίκτες μου». Ωστόσο εντός συνόρων, με 4 μόνο νίκες στα 11 πρώτα ματς πρωταθλήματος, η Χάιντουκ μένει πολύ πίσω και η δυσαρέσκεια αρχίζει.

Διαζύγιο
Την μεταγραφική περίοδο του Ιανουαρίου η σφιχτή πολιτική συνεχίζεται. Η Χάιντουκ δίνει τους Μπράνταριτς, Μίλιτς και την τελευταία μέρα των μεταγραφών ο πρόεδρος διαπραγματεύεται στην Ελβετία με την Βασιλεία την μεταγραφή του διεθνούς Βόσνιου μέσου Σούσιτς, χωρίς να εγγυάται καμία εναλλακτική απόκτηση στον Τούντορ, ο οποίος σε μία αιφνιδιαστική κίνηση παραιτείται. Οι παίκτες με μπροστάρη τον αρχηγό Μάριο Μάλοτσα προσπαθούν να τον μεταπείσουν, αφού είναι ο άνθρωπος που κρατά την ομάδα ενωμένη και στέρεη. Η απόφαση όμως του Τούντορ είναι οριστική. Με ένα γράμμα του λίγες μέρες μετά δηλώνει περήφανος για το έργο του και δηλώνει πως για πάντα θα παραμείνει οπαδός της Χάιντουκ. Ένας από τους οπαδούς της.

Διάλυση
Μετά την φυγή του, η Χάιντουκ διαλύθηκε τελείως. Τερμάτισε 35 βαθμούς από την κορυφή και από τον Φεβρουάριο μέχρι σήμερα τρεις ακόμα προπονητές (!) κάθισαν στον πάγκο της. Ο Τούντορ είχε δίκιο. Ακόμα και ο Μουρίνιο δεν μοιάζει πολύς για το «Πόλιουντ». Στα 37 του, μετά από μία πρώτη κρυάδα στον πάγκο ομάδας με δύσκολο κοινό ο Τούντορ έρχεται σε μία ομάδα με ανάλογα (παράλογες) απαιτήσεις, όπου κανένας προπονητής δεν στεριώνει, μα για πρώτη φορά θα έχει κάτι που του έλειψε: πρόεδρο με λεφτά και αθλητικό διευθυντή που του δίνει στήριξη και τριετές πλάνο. Από το χέρι του εξαρτάται αν θα καταφέρει και στην Τούμπα να γίνει... ένας από αυτούς.